ارزیابی روش های فراکاوشی در محاسبه دبی رسوبات معلق رودخانه اهرچای

چکیده تخمین صحیح مقدار رسوب و نقش آن در طراحی و مدیریت پروژه های منابع آب با در نظر گرفتن مشکلات فنی و اقتصادی، امکان احداث و بهره برداری از ایستگاههای رسوب سنجی، همیشه نقش حیاتی در پیشبرد صحیح مطالعات مهندسی رودخانه دارد. بنابراین ارایه راهکاری مناسب جهت برآورد دقیق بار معلق رودخانه ها بسیار سودمند خواهد بود. به علت عدم دستیابی به اطلاعات کامل و دقیق پارامترهای تاثیرگذار در فرآیند رسوب و همچنین ساختار کاملاً غیرخطی برای مدل بندی آن در روش های مذکور نمی توان مدل جامعی به علت برآورد نه چندان دقیق و عدم امکان بررسی تغییرات زمانی رسوبات حمل شده توسط جریان معرفی نمود. هدف از این تحقیق، بررسی قابلیت مدل-های شبکه عصبی مصنوعی و برنامه ریزی ژنتیک به منظور پیش بینی رسوب معلق در رودخانه اهرچای می باشد. در این مدل ها برای تخمین بار معلق از دبی جریان، بارش، دما و داده های رسوب پیشین استفاده شده است. این مدل ها در حوضه اهر چای واقع در استان آذربایجان شرقی به کار برده شده و نتایج آن با داده های مشاهداتی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. به منظور ارزیابی کارایی هر یک از مدل های فوق، مقادیر مشاهداتی و مقایسه آن با مقادیر محاسباتی توسط هر یک از مدل ها، از معیارهای ضریب تبیین(r2)، معیار نش - ‌ساتکلیف(e) و جذر میانگین مربعات خطا (rmse) استفاده گردید. در نهایت مدل برنامه ریزی ژنتیک به عنوان بهترین مدل در برآورد رسوب رودخانه اهرچای شناسایی و توصیه می شود.