رتبه بندی سه مخاطره زلزله، سیل و لغزش در شهرستان های استان فارس

مخاطرات زمینی و ژئومرفیک یکی از مهمترین مخاطرات طبیعی هستند که سالیانه خسارات جانی و مالی زیادی در کل کشورهای جهان و به ویژه ایران به بار می آورند .این بلایا، به زیرساخت ها، شریان های حیاتی و تاسیسات صدمه وارد می سازند و موجب از بین رفتن دارایی ها، اختلال در برنامه ریزی، افزایش مرگ و میر، وارد آمدن جراحات و صدمات روحی می شود.بنابرین رتبه بندی میزان آسیب پذیری سکونتگاه ها درمقابله با مخاطرات طبیعی امری حیاتی در مدیریت ریسک و کاهش آسیب پذیری آن است وامروزه یکی از اولویت های کشور به شمار می آید. در این پژوهش، به بررسی سه مخاطره ژئومورفولوژی که شامل زمین لغزه (با استفاده از مدل آنتروپی)، زمین لرزه (با استفاده از مدل ahp ) و سیلاب پرداخته شده و در نهایت با استفاده از مدل تاکسونومی، شهرستان های استان فارس بر اساس میزان آسیب پذیری رتبه بندی شده اند نتایج پژوهش نشان می دهد که کازرون، لار، شیراز و نیریز در معرض مخاطرات بیشتری هستند، همچنین بین ویژگی ژئومورفیک محدوده مورد مطالعه و مخاطرات ژئومورفیک که شهرها را دستخوش خطراتی می کنند ارتباطی وجود دارد، به طوری که تمامی زمین لغزه ها و 80 درصد زمین لرزه ها در سطوح محدب و بیست درصد زلزله ها و نود درصد پهنه های سیل خیز در سطوح مقعر رخ داده اند بنابراین می توان ادعا کرد که در این پژوهش دامنه های محدب در برابر زلزله و لغزش و دامنه های مقعر نسبت به سیلاب اسیب پذیر تر هستند.

ranking of geo hazards, landslide, earthquake, flood in fars province townships

land hazards and geomorphic hazards are ones of the most important natural hazards that annually cause financial looses and health damages in all countries of the world, especially in iran. these disasters damage infrastructures, important roads and facilities and cause asset losses, disrupting planning, increasing fatalites and injuries. therefore, rating the vulnerability of habitats is very important for managing risks and reducing damages that caused by it, so this issue is one of the priorities of each country. in this study, 3 geomorphical hazards that are including landslide (using entropy model), earthquack (using ahp model) and flood are considered. finally by using taxonomic model the townsips of fars province basis of vulnerability are ranked and kazeroon, lar, shiraz and neiriz, respectively, are at the greater risks, also there is a relationship between geomorphic charactristics and geomorphic hazards that it could damage these regions so according to the results all landslides are occurred in convex regions and 80 percent of earthquackes are occurred in convex regions. a bout flood hazard, 90 percent of flood zones are overlayed on concave. so it can be concluded that the convex domains are more vulnerable to earthquake and landslide and concave slopes are more vulnerable for floods.