پیش بینی و تحلیل تغییرات بارش سواحل جنوبی دریای خزر به منظور برنامه ریزی محیطی با استفاده از مدل sdsm

بارش به عنوان مهمترین عنصر اقلیمی سواحل جنوبی دریای خزر از توزیع زمانی و مکانی پیچیده ای برخوردار است. یکی از مهمترین عوامل موثر در بارشهای جوی تغییرات اقلیمی است. در پژوهش حاضر اثر تغییرات اقلیمی بر روی بارش سواحل جنوبی دریای خزر بررسی گردید بدین منظور دادههای بارش 32 ایستگاه باران سنجی و 7 ایستگاه سینوپتیک در طی دوره ی آماری 2001 - 1961 از وزارت نیرو و سازمان هواشناسی و داده های مدل اقلیمی جهانی aogcm از سایت تغییر اقلیم آمریکا گرفته شد. همچنین داده های مدل hadcm3 از وب سایت کانادایی cccsn اخذ گردید. داده ها مورد کنترل کیفی قرار گرفت و صحت داده ها شد. ایستگاه های دارایسناریوهای انتشار a2 و b2 برای ریز مقیاس نمایی دادههای بارش استفاده شد. مقدار خطای برآورد مدل توسط معیارهایmbeو mae محاسبه گردید و سپس حداقل و حداکثر دقت مدل در مقیاس ماهانه ارزیابی گردید. تغییرات درصدی مقادیر بارش دوره ی آتی (2100-2001) نسبت به دوره ی پایه محاسبه گردید. نتایج یافته های بررسی بارش منطقه نشان می دهد؛ مدل ncep در برآورد مقدار بارش انطباق بهتری با داده های بارش مشاهده ای دارد. برآورد بارش سناریوهای a2 و b2 به غیر از ماه های پربارش نزدیک به بارش مشاهده ای است. بیشترین خطای برآورد مدل hadcm3 بر اساس معیارهای mbe و mae در فصل پاییز اتفاق افتاده است. بر اساس نتایج به دست آمده در مجموع درصد بارش دریافتی دوره ی آتی در فصول مختلف تغییر خواهد یافت خواهد یافت. لازم می نماید برنامه ریزی های دقیق و مفید برای دوره ی آتی جهت استفاده صحیح از مقادیر بارش دریافتی در منطقه، با آگاهی از درصد تغییرات دوره ی آتی صورت گیرد.

forecasting and analyzing of rainfall changes in the southern coasts of caspian sea in order to environmental planning using sdsm model..

the southern coast of caspian sea is considered the wettest part of iran. it is a major center of agriculture and tourism and is regarded as a great geomorphological entity in the area. in the southern coasts of caspian sea, rainfall, as the most important climatic element, has a complicated temporal and spatial distribution. one of the major factors that influence rainfall in this region is climate changes. the current study attempts to investigate the impact of climate changes on rainfall in the southern coasts of caspian sea. for this purpose, rainfall data related to 32 rain gauges were collected from the ministry of energy and data related to the global climatic model (aogcm)were collected from the american climate change website. in addition, data related to hadcm3 model were obtained from the canadian website cccsn. the data underwent quality control and their validity was investigated. then, stations having records for more than 30 years were selected. after the preparation of the data, sdsm model and a2 and b2 emission scenarios were used for the purpose of downscaling rainfall data. findings of the study on rainfall data showed that ncep model has a higher conformity to the observed rainfall data in estimating the amount of rainfall. the estimations made by a2 and b2 scenarios are close to the observed rainfall, except for the months with very higher or very lower rainfall than the average amount documented in the stations under investigation. the model showed a higher degree of error in months with higher rainfall (such as in the fall) compared to months with lower rates of rainfall. the highest variance of ncep and hadcm3 models occurred in the fall (when maximum amounts of rainfall occurs) or in months in which sudden rainfalls have been documented in the areas investigated. based on the analysis performed in the study , autumn total received rainfall in the region will increase. so for detailed planning and proper use from received precipitation it is necessary that use results of such researches .