واکاوی وضعیت دمای زمستانه در زمان حاکمیت پرفشار سیبری در ایران زمین

هدف از این مطالعه واکاوی وضعیت دمای زمستانه ایران در زمان حاکمیت پرفشار سیبری در ایران زمین می باشد. برای این منظور داده های دمای روزانه زمستانه 283 ایستگاه سینوپتیکی کشور برای طی دوره آماری 1341 تا 1390 از سازمان هواشناسی کشور استخراج گردیده است. سپس به منظور استخراج الگوی پرفشار سیبری داده های فشار تراز دریا در محدوه جغرافیایی 10- تا 100 درجه شرقی و 10 تا 70 درجه شمالی از پایگاه وابسته به سازمان ملی جو و اقیانوس شناسی ایالت متحده آمریکا استخراج گردیده است. سپس با اجرای تحلیل خوشه ای بر روی داده های تراز دریا در فصل زمستان الگوی پرفشار سیبری شناسایی شده است. به منظور ارزیابی و اعتبارسنجی شناسایی الگوی پرفشار سیبری از شاخص اعتبار سنجی دیویس-بولدین (dbi)، شاخص سیلهوته (si)، تحلیل تابع تشخیصی(dfa)، تحلیل کامینز (k-m) بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر این است که توزیع مکانی میانگین دمای روزانه به شدت تحت تاثیر سامانه پرفشار سیبری قرار دارد به طوری که در زمان سیطره این سامانه بر اقلیم ایران، در اکثر نقاط ایران دما به شدت کاهش یافته است که دراین بین سهم ماه دی بیشتر می باشد. این سامانه با جهت شرقی-غربی بیشتر از سمت شمال شرق و غرب دریای خزر به ایران وارد شده و سبب ریزش هوای سرد بر اقلیم ایران می گردد به طوری که علاوه بر اینکه ضخامت جو به شدت کاسته شده فرارفت هوای سرد تقریباً بر سراسر اقلیم ایران حاکم شده است که در این میان در امتداد کوه های زاگرس و ارتفاعات شمال غرب این تغییرات مکانی دما بیشتر به چشم می خورد.

analysis of winter temperature at the time of the rule of siberian high-pressure situation in iran

the purpose of this study is to analyze the winter temperature status of iran during the siberian high rule in iran. for this purpose, daily winter temperature data of 283 ynoptic stations of the country were extracted from the meteorological organization during the period of 1341 to 2011. then, to extract the siberian high-pressure model, ground-level pressure data were extracted from the us national oceanic and oceanographic database. then, by performing cluster analysis, the siberian high pressure pattern is identified and extracted. in order to evaluate and validate the identification of siberian high pressure pattern, davis-bouldin validity index (dbi), silhouette index (si), diagnostic function analysis (dfa), cummins analysis (k-m) have been used. the results of this study indicate that the spatial distribution of mean daily temperature is strongly influenced by the siberian high pressure system, so that during the dominance of this system over the iranian climate, the temperature in most parts of iran has declined sharply, which is a higher share of december. this system enters iran in the east-west direction more than northeast and west of the caspian sea and causes cold air to fall on the iranian climate, so that in addition to the thickness of the atmosphere, cold air circulation almost dominates all over iran. along the zagros mountains and the northwestern highlands, these spatial variations in temperature are more pronounced.