بررسی تغییرات کاربری اراضی بر اساس تجزیه و تحلیل متریک‌های سیمای سرزمین با استفاده از سنجش از دور و gis در شهرستان میاندوآب

فعالیت های بشر اغلب تاثیرات ناسازگاری بر سیماهای سرزمین و اکوسیستم ها می گذارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییرات کاربری اراضی بر اساس تجزیه و تحلیل متریک های سیمای سرزمین با استفاده از سنجش از دور و gis در شهرستان میاندوآب انجام شد. به همین منظور ابتدا تصاویر اسپات و سنتینل با قدرت تفکیک 10 متر مربوط به سال های 2005 و 2017 تهیه گردید و پس از انجام پیش‌پردازش و تصحیحات رادیومتریک در محیط نرم‌افزار envi 5.1 با استفاده از الگوریتم شبکه عصبی مصنوعی اقدام به طبقه‌بندی تصاویر گردید. لازم به ذکر است با استفاده از این الگوریتم 7 کلاس (پهنه های آبی، شوره‌زار، مراتع، اراضی باغی، کشاورزی، بایر و انسان ساخت) استخراج شدند؛ و در نهایت پس از صحت‌سنجی نتایج به دست آمده تغییرات به وجود آمده محاسبه گشته و با استفاده از نرم افزار fragstat، متریک های سیمای سرزمین در جهت کمی سازی تغییرات ساختاری محاسبه شد. تحلیل نتایج نشان داد که در بازه 12 سال اراضی انسان ساخت (km2 28.37) و باغات (km2 143.61) به همراه شوره‌زارها (km2 2.53) در منطقه مورد مطالعه افزایش داشته و سایر کاربری‌ها کاهش را دارند و متریک ca نیز همین تغییرات را نشان می دهد. بررسی متریک تعداد لکه نیز نشان داد که کاربری‌های موجود در شهرستان در حالت ناپایدار می باشند بطوریکه اراضی باغی از 1611 لکه در سال 2005 به 4912 لکه در سال 2017 افزایش داشته است سایر کاربری ها نیز افزایش مشابهی داشته اند. با مقایسه و بررسی یافته ها و متریک های بدست آمده می توان گفت که وضعیت ساختار سیمای سرزمین شهرستان میاندوآب در شرایط فعلی، به دلیل تخریب و استفاده نادرست از منابع به صورت اختلالی بوده و بیانگر روند توسعه تخریب در این منطقه می باشد. یافته‌های این تحقیق بر لزوم توجه بیشتر به بهره‌برداری پایدار از سرزمین و جلوگیری از تخریب آن در این شهرستان تاکید دارد.

An Investigation of land use Change Based on the Analysis of Metrics Images Land By Using of Remote Sensing and GIS in the City of Miandoab

Human activities often leave inconsistent impacts on land landscapes and ecosystems. The current research was conducted to investigate the changes in land use based on analyzing the land landscape plot metrics using remote sensing and GIS in Miandoab city. For this purpose, spot and sentinel images with 10cm resolution were prepared for the years 2005 and 2017. Then, images were classified after performing preprocessing and radiometric corrections in the ENVI 5.1 software, using artificial neural network algorithm. It should be noted 7 classes, including water zones, salt marsh, rangelands, garden lands, agriculture lands, arid lands, and humanmade lands) were extracted using this algorithm. Finally, after verifying the results, the changes were calculated and land surface land landscape metrics were calculated to quantify structural changes using the FRAGSTAT software. The results analysis indicated that humanmade lands (28.77 km2), garden lands (143.61 km2), salt marsh (2.53 km2) increased in the study area and other land uses decreased. CA metric also shows the same changes. Metric investigation of number of spots also showed that the current land uses in this city is unstable, so that garden lands increased from 1611 spots in 2005 to 4912 spots in 2017, and other land uses showed the similar increase. By comparing and examining the results and metrics obtained, it could be stated that land landscape structure in Miandoab in the current situation is in the disturbance situation due to the destruction and inappropriate use of resources, indicating the destruction development process in this area. This research results emphasize on the need to pay more attention to the sustainable exploitation of the land and prevent its destruction in this city.