احتمال تداوم و تواتر یخبندان‌ در شهرستان کرج براساس قوانین احتمالی

یخبندان های دیررس بهاره و زودرس پاییزه از دغدغه های امور زراعی محسوب می شود. کاهش ناگهانی دمای محیط نه تنها مانع از فرایند شکوفه دهی، تلقیح و تولید میوه گیاه شده بلکه موجب عوامل بیماری زا و بخ بستن آب سلول گیاهان می شود. به علاوه، تهدیدی برای زیر ساخت های اقتصادی از جمله؛ حمل و نقل و سدها و نیز افزایش مصرف انرژی محسوب می شود. در این راستا، تواتر و تداوم یخبندان های زودرس و دیررس شهرستان کرج براساس قوانین احتمالی، به صورت فرآیندهای تصادفی با استفاده از تکنیک زنجیرۀ مارکوف مورد پژوهش و بررسی قرار گرفت. بدین منظور از پارامتر میانگین دمای حداقل روزانه برای یک دورۀ آماری 24 ساله برگرفته از ایستگاه کرج استفاده شد. از آنجایی که مضرترین یخبندان ها مربوط به آغاز فصل انتقالی بوده و احتمال وقوعشان ببشتر است، در ابتدا ماتریس احتمال تغییر وضعیت دمای یخبندان و بدون یخبندان بر اساس روش بیشینۀ درست نمایی محاسبه گردیده و سپس احتمال پایا و دورۀ بازگشت روزانه هر یک از دو حالت یخبندان و بدون یخبندان برای تمامی ماه ها محاسبه شد. بیشترین احتمال وقوع برای روزهای یخبندان در ماه ژانویه بوده و برابر با 0.87 تعیین شد. سپس دورۀ بازگشت تداوم روزهای یخبندان 2 و 5 روزه برای 12 ماه سال محاسبه گردید. ماه آوریل با کوتاه ترین دورۀ برگشت یعنی 0.03 روز برای یخبندان های 2روزه و 0.03 روز برای یخبندان های 5روزه و ماه های دسامبر و فوریه با طولانی ترین تداوم یخبندان یعنی 0.24 روز برای یخبندان 2روزه و به ترتیب 0.02 و 0.01 برای یخبندان 5 روزه مشخص شد. همچنین احتمال رخداد روزهای یخبندان ماه های مختلف سال با تکرارهای تا نشان داد که ماه های دسامبر، ژانویه، فوریه و مارس دارای حداکثر احتمال رخداد یخبندان در می باشند. به عبارت دیگر، احتمال سه بار یخبندان در ماه های مورد نظر بیشتر از رخداد یخبندان با تکرارهای دیگر است.

The probability of continuity and frequency of frost in the Karaj township on the basis of possible rules

Spiring late and autumn early frosts is considered farming concerns. A sudden decrease in ambient temperature not only impede the process of blooming, plant pollination and fruit production, but it makes pathogens and freezing the water in the plant cells. In addition, the threat to economic infrastructure, including transport and dams, as well as an increase in energy consumption. In this regard, the frequency and persistence of early and late frosts in Karaj city were analyzed based on probabilistic laws as stochastic processes by using the Markov chains technique. For this purpose, mean daily minimum temperatures was used for a period of 24 years (1985_ 2008), derived from Karaj station. Since most harmful frosts are related to the start of transitional season and higher possibility, at first the probability matrix for frost and nonfrost temperature was calculated based on the maximum likelihood method and then the possibility of stability and daily return period each of the two modes of frost and freefrost calculated for all months. The highest probability for freezing days was in January and equal to 0.87. Then 2 and 5day return period continuation of frost days was calculated for the all months. April has shortest return period of 0.03 days for 2 days frost and 0.03 days for 3 days frost and December and February had the longest frost continuity that is 0.24 days for 2 days frost and 0.02 and 0.01 days for 3 days frost relatively. Also the probability of frost days of month With repetitions of to showed that December, January, February and March had the maximum probability of frost at . In other words, three occurrences of Frost in these months is more probable than any other probability.