بررسی روند تغییرات تراز آب زیرزمینی و شاخص‌های خشکسالی gri و swi در دشت ساری – نکا

کاهش تراز آب زیرزمینی در اثر برداشت بی رویه از این منابع موجب فرونشست زمین در اغلب دشت های کشورمان شده است. بررسی و مطالعه این کاهش تراز و روند تغییرات آن برای مدیریت بهینه منابع آب زیرزمینی و جلوگیری از اثرات سوء برداشت بی رویه لازم و ضروری می باشد. در این تحقیق روند تغییرات شاخص های منبع آب زیرزمینی(gri) و سطح آب استاندراد شده(swi) به عنوان دو شاخص مهم در بررسی خشکسالی آب زیرزمینی مطالعه گردید. برای این منظور، داده های 40 چاه پیزومتری واقع در دشت ساری - نکا با طول دوره آماری مشترک 31 ساله استفاده گردید. در این تحقیق، ابتدا شاخص های gri و swi در مقیاس سالانه با استفاده از روابط موجود در محیط نرم افزارهای excel 2016 و minitab 17 محاسبه شدند و سپس با استفاده از روش ناپارامتری من - کندال و تخمن گر شیب سن در محیط نرم افزار makesens روند تغییرات آنها بررسی گردید. نتایج نشان داد که هر دو شاخص خشکسالی در سطح اطمینان 99 درصد دارای روند نزولی بوده و با گذشت زمان شدت خشکسالی بر اساس این دو شاخص افزایش پیدا کرده است. بطوریکه شدیدترین خشکسالی هر دو شاخص در مقیاس سالانه مربوط به سال 1394 و بهترین ترسالی این دو شاخص مربوط به سال 1369 بوده که مهمترین دلیل افزایش شدت خشکسالی در سال 1394 افزایش تعداد چاه های بهره برداری و در نتیجه برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی جهت کشاورزی در دشت می باشد.

Investigation of the trend of groundwater level changes and drought indicators GRI and SWI in Sari – Neka plain

Reducing the groundwater level due to irregular exploitation of these resources has caused land subsidence in most plains of our country. Study of this reduction in the groundwater level and trend of changes is essential for groundwater resources management and prevent adverse effects of irregular exploitation. In this paper, the indices of groundwater resource index (GRI) and the water level standardized (SWI) as two important index in hydrological drought were studied. To this goal, data from 40 pizometric wells located in Sari ndash; Neka plain was used during the period of 30 years. In this study, first indicators of GRI and SWI in a year using the existing relations in the software Minitab 17 and M.S. Excel 2016 were calculated. And then, Using Mann Kendall and Sen's slops in the application environment Makesens trends were examined. The results showed that both indices at the level of 99% has been declining and drought severity based on these two indicators has increased with time. As the drought severity in two indices for annual scale in 1394 and best wet for two indices for 1369, The main reason for the increase is the number of wells in operation, resulting in irregular exploitation of groundwater resources for agriculture in plain.