بررسی تغییرات زمانی تبخیر-تعرق پتانسیل در تبریز

تبخیر و تعرق یکی از پارامترهای مهم در چرخه هیدرولوژی است که بر میزان آب در دسترس و کشاورزی تاثیر مستقیم می گذارد. در این تحقیق، جهت برآورد تبخیر-تعرق پتانسیل از داده های میانگین مربوط به متوسط درجه حرارت، حداقل درجه حرارت، حداکثر درجه حرارت، حداقل رطوبت نسبی، سرعت باد و ساعات آفتابی طی دوره آماری 57 ساله (2008-1951) استفاده شده و با دخالت دادن موقعیت جغرافیایی شامل ارتفاع، طول و عرض جغرافیایی ایستگاه تبریز، مقادیر تبخیرتعرق پتانسیل با استفاده از نه روش معتبر در نرم افزار ref-et محاسبه گردید. با توجه به نتایج به دست آمده، روش بلانی-کریدل به عنوان بهترین روش برای محاسبه این شاخص در محدوده مورد مطالعه تشخیص داده شد. همچنین جهت آشکار نمودن تغییرات زمانی این شاخص از آزمون گرافیکی من-کندال استفاده گردید که نتایج نشان داد که با وجود سیر کاهشی این شاخص تا دهه نود میلادی، به تدریج در سال های اخیر تبخیر-تعرق پتانسیل افزایش یافته است. حداکثر افزایش میزان تبخیر و تعرق در اواسط بهار و پاییز می باشد و تغییرات ماهانه این شاخص، روند افزایشی معنی داری را برای ماه های می و اکتبر نشان می دهد و این در شرایطی است که تبخیر-تعرق پتانسیل در اکثر ماه های تابستان (ژوئیه، اوت، سپتامبر) با وجود نوسانات زیاد روند غیر معنی داری را نشان می دهد.

Investigating Time Changes of the Reference Evapotranspiration in Tabriz

Evapotranspiration is one of the important parameters in the hydrological cycle which has a direct impact on the amount of water available for agriculture. In this study, data obtained from average mean temperature, minimum temperature, maximum temperature, minimum relative humidity, wind speed, and sunshine hours during a 57year period (20081951) were used to estimate the potential evapotranspiration. Potential evapotranspiration values were calculated through introducing the geographical location, including altitude, latitude and longitude of Tabriz station and using nine reliable methods in REFET software. According to the obtained results, the best way to calculate this index in the study area was identified to be BlaneyCriddle method. Kendall rsquo;s graphic test was also used in order to detect time changes of this index. The results indicated that despite the decline trend of this indicator until 1390s, the potential evapotranspiration has gradually increased 4 English Abstracts over recent years. The maximum increase of evapotranspiration occurs in the middle of spring and autumn and monthly changes of the index show a significant increase for May and October. However, the potential evapotranspiration shows a nonsignificant trend despite its large fluctuations over summer months (July, August, and September).