بررسی عوامل موثر بر گرایش به اسکان در بین خانوارهای عشایری شهرستان سمیرم

برنامه های اسکان عشایر به عنوان یکی از راهبردهای توسعه جامعه عشایری، با هدف محرومیت زدایی و خدمات رسانی بهتر در دستور کار دولت های مختلف قرار گرفته است. از طرفی گرایش به اسکان خانوارهای عشایری تحت تاثیر عوامل مختلفی است. بر این اساس تحقیق حاضر به بررسی عوامل موثر بر گرایش به اسکان در بین خانوارهای عشایری شهرستان سمیرم می پردازد. جامعه آماری این پژوهش شامل خانوارهای کوچ رو عشایری شهرستان سمیرم به تعداد 4845 نفر می باشند که از بین آنها 130 نفر به عنوان نمونه های این تحقیق انتخاب گردید. روش نمونه گیری به صورت طبقه ای با تخصیص متناسب در بین طایفه های مختلف بود. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بود که روایی صوری و محتوایی آن بر اساس نظر کارشناسان سازمان عشایر سمیرم و اساتید دانشگاهی تایید شد و پایایی آن از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای گرایش به اسکان، جاذبه های اسکان و دافعه های کوچ به ترتیب 0.681، 0.903 و 0.718 محاسبه شد. برای تعیین تاثیر مستقیم و غیرمستقیم متغیرهای مستقل مورد مطالعه بر متغیر وابسته گرایش به اسکان از روش تحلیل مسیر از طریق محاسبه رگرسیون های متوالی استفاده شد. نتایج نشان داد که 32.3 درصد خانوارها گرایش زیاد و خیلی زیاد و 40.8 درصد نیز گرایش متوسط به اسکان داشتند. به علاوه نتایج تحلیل مسیر نشان داد که بیشترین تاثیر بر گرایش به اسکان مربوط به متغیرهای جاذبه های اسکان (با میزان تاثیر کل 0.656)، دافعه های اسکان (0.257)، سواد (0.222)، اسکان اعضای طایفه (0.158)، اندازه خانوار (0.111) با تاثیرات مثبت و متغیرهای تعداد دام (0.229) و درآمد عشایری (0.148) با تاثیر منفی می باشد. به طور کلی نتایج نشان داد که تصمیم به اسکان در بین خانوارهای عشایری در چارچوب نظریه انتخاب عقلایی و در راستای حداکثر کردن سود یا نفع شخصی صورت می گیرد.