واکاوی همدید سامانه‌های سیل‌زا در استان گلستان (مطالعه موردی: سیلاب 20 مرداد 1380)

در سال های اخیر نوسانات و تغییرات اقلیمی، رخداد سیل را در جهان تشدید نموده است. توجه به تغییرات اقلیمی در سال های اخیر به علت پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و خسارات مالی مربوط به رویدادهای حدی فرین جوی اهمیت زیادی پیدا کرده است. در این پژوهش رخداد سیل روز 20 مرداد 1380 در استان گلستان بر اساس داده های بارش روزانه و داده های جوی از سری داده های واکاوی شده ncep/ncar و ecmwf مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور نقشه های تاوایی پتانسیل ارتل در سطوح هم دمای 330 و 320 کلوین، الگوهای گردشی ترازهای 1000، 850 و 500، همگرایی شار رطوبت تراز 850 ، شاخص های ناپایداری و پوشش ابر ترسیم و مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد در این روز با ریزش هوای سرد از استراتوسفر به وردسپهر تاوایی پتانسیل در منطقه تقویت شده است. به همراه عقب نشینی پرارتفاع جنب حاره و نفوذ سامانه های پرارتفاع شمال دریای خزر از بخش های شمالی و کم ارتفاع گنگ و خلیج فارس از بخش های جنوبی، رطوبت به منطقه مورد مطالعه تزریق گردیده است، در نتیجه بستر ناپایداری ها و جبهه زایی و در نتیجه بارش های شدید در این روز فراهم شده است.

Analysis of synoptic systems, causing floods in Golestan Province (Case Study: Flood in 11 August 2001)

In this study, flood in 11 August 2001 in the Golestan province of Iran based on daily rainfall data and atmospheric data in a series of NCEP/NCAR and ECMWF data were examined. For this purpose, potential vorticity maps at isotherm levels of 330 and 320 k, circulation patterns at 1000, 850 and 500 levels, convergence of moisture flux at 850 level, instability indices and cloud cover were mapped and analyzed. The results showed that in this day with spell of the cold air from the stratosphere to the troposphere caused intensify of potential vorticity in the region, as well as along with penetration of high elevation of the north Caspian Sea and transferring the moisture from the sea level to northern parts and entry of low height of Ganges and Persian Gulf from the southern parts and inject moisture to the region with the retreat of the high elevation subtropical caused the instabilities and therefore extreme precipitation in this day has been provided.