ارزیابی و سنجش شاخص‌های رشد هوشمند شهری در مناطق کلان شهر تبریز

پدیده ی گسترش افقی شهرها که اصطلاحاً پراکندگی نامیده می شود؛ در طول نیم قرن اخیر نه تنها در کشورهای توسعه یافته، بلکه در کشورهای در حال توسعه نیز در حال رخ دادن است. رشد هوشمند شهری به عنوان یکی از الگوهای نوین برنامه ریزی شهری، جهت ساماندهی به روند توسعه ی شهرها و پاسخی در برابر رشد پراکنده ی شهری می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی و ارزیابی شاخص های رشد هوشمند شهری با بهره گیری از جنبه های مختلف (اقتصادی -اجتماعی، زیست محیطی، کالبدی و دسترسی) است. روش پژوهش توصیفی -تحلیلی است؛ در این راستا از مدل های کمی برنامه ریزی، آنتروپی و روش های تصمیم گیری چند معیاره ی تاپسیس جهت رتبه بندی استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که منطقه ی یک در شاخص های اقتصادی-اجتماعی، منطقه ی سه در شاخص های دسترسی و کالبدی و منطقه ی دو در شاخص های زیست محیطی در اولویت اول قرار گرفته اند. برای دستیابی به رتبه ی نهایی (شاخص های تلفیقی)، منطقه ی دو شهرداری در اولویت اول و منطقه ی 10 شهرداری در اولویت آخر قرار گرفته اند. با توجه به نتایج بدست آمده مناطق در چهار دسته فرا برخوردار (منطقه ی دو)، برخوردار (منطقه ی یک)، نیمه برخوردار (مناطق سه، چهار، پنج، شش و هشت) و محروم (هفت و 10) سطح بندی گردیدند. در نهایت با توجه به در اولویت قرار گرفتن منطقه ی دو شهرداری نسبت به سایر مناطق، به بررسی و نمایش میزان نزدیکی کیفیت مولفه ها به حد استاندارد در این منطقه با بهره گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی gis پرداخته شده است.