مقدمه ای بر تحول و تطور فهرستنویسی در متون کهن

مقاله حاضر به بررسی شکل گیری فهرستنویسی و نمایه پردازی در صنعت کتاب و کتابت می پردازد . از دیر زمان ،‌ نویسندگان در نقش خالقان متون ،‌ و نساخان و ناشران در مقام کسانی که این متن ها را در اختیار خواننده قرار می داده اند دغدغه راهنمایی خواننده به درون کتاب را داشته اند. در این مقاله ، شکل گیری و تکامل فهرستنویسی از گذشته تا امروز با استناد به نمونه ها و متن های کهن فارسی پی گرفته می شود . در براعت استهلال های بعضی قصص ، مقدمه های کوتاه برخی مطالب و آغاز نامه های کتاب ها ‌، شیوه های ابتدایی نمایه پردازی دیده می شود . در اوایل قرن سیزدهم و حکومت قاجارها ، با نخستین کتاب هایی که به شیوه امروزین ، فهرستنویسی و نمایه بندی را به کار گرفته اند ،‌بر می خوریم . در مقاله حاضر به عوامل دیگری از قبیل رکابه نویسی و حاشیه پردازی و ... که به نوعی در نشان دادن محتوای متن به خواننده کمک می کنند نیز اشاره می شود .