امکان‌سنجی ایجاد کتابخانه‌ دیجیتال درکتابخانه‌های عمومی شهر کرمان

هدف: کتابخانه‌ دیجیتال مجموعه‌ای از اشیای دیجیتالی مانند کتاب‌، مجله‌، فایل‌ شنیداری، ویدئو و سایر اسنادی است که به‌صورت الکترونیکی در دسترس هستند. کتابخانه‌های عمومی نیز برای بهبود کیفیت خدمات خود از کتابخانه‌های دیجیتال استفاده می‌کنند. هدف این پژوهش، امکان‌سنجی ایجاد کتابخانه‌ دیجیتال در کتابخانه‌های عمومیِ زیرنظر نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، مستقر در سطح شهر کرمان است.روش‌: پژوهش حاضر با روش پیمایشی از نوع توصیفی- تحلیلی انجام شد. جامعه‌ آماری شامل 62 نفر از مسئولان و کارمندان شاغل در 9 کتابخانه‌ عمومی شهر کرمان بود. به‌ علت محدود بودن حجم جامعه، نمونه‌گیری انجام نشد و تمام افراد به‌عنوان نمونه‌ آماری در نظر گرفته شدند. جمع‌آوری اطلاعات با استفاده از سیاهه‌ وارسیِ محقق‌ساخته، که اعتبار ساختاری و محتوایی آن به تایید رسیده، انجام شد. سوالات سیاهه‌ وارسی، باتوجه ‌به اهداف پژوهش و منطبق با پرسش‌های اساسی تهیه و تنظیم شد. اعتبار این سیاهه‌ ‌وارسی ازطریق کسب نظر متخصصان موضوعی و بررسی ابعاد مولفه‌های پژوهش و انطباق با متون و پژوهش‌های مشابه تایید شد. برای بررسی فرضیه‌های پژوهش از روش تاپسیس استفاده شده است. امکان‌سنجیِ ایجاد کتابخانه‌ دیجیتال با استفاده از شاخص اولویت‌بندی و بر اساس شباهت به راه‌حل ایدئال (تاپسیس) در کتابخانه‌های عمومی شهر کرمان انجام شد. برای این منظور مشخصه‌های مختلفی ازجمله مهارت‌های کتابدار دیجیتال، امکانات و تجهیزات سخت‌افزاری، زیرساخت‌های مخابراتی، وضعیت منابع و وضعیت بودجه بررسی و پس از وزن‌دهی به معیارهای رتبه‌بندی کتابخانه‌ها، مولفه‌ها در پنج گام تبیین شدند. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که کتابخانه‌ ملی مرکزی با ضریب نزدیکی 0/590 به ضریب ایدئال، در مقایسه با سایر کتابخانه‌ها، در اولویت اول؛ و کتابخانه‌ یزدانی‌فر با ضریب 0/248 در رتبه‌ نهم قرار دارد. تقویت فناوری دیجیتالی، تبیین ماهیت، کارکرد، مزایا و معایب کتابخانه‌ دیجیتال، حفاظت دیجیتال و امنیت اطلاعات، حفاظت از حریم خصوصی کاربران، روش‌های اشتراک منابع و برنامه‌های آموزشی از مسائل مهم در ایجاد کتابخانه‌های دیجیتال هستند.نتیجه‌گیری: باتوجه ‌به نتایج پژوهش، مشخص شد که کتابخانه‌های عمومی شهر کرمان ازلحاظ زیرساخت‌های مخابراتی در وضع مطلوبی نیستند. آموزش استفاده از فناوری‌های مرتبط، بالا بردن سرعت اینترنت، مهیا ساختن زیرساخت‌های ضروری و تهیه‌ تجهیزات لازم از پیشنهادهای پژوهش است.اصالت/ارزش: ایجاد کتابخانه‌ دیجیتال در استفاده‌ موثر از منابع اطلاعاتی سودمندی بالایی دارد. توجه به زیرساخت‌های ضروری و مولفه‌های اساسی در دیجیتال‌سازیِ کتابخانه‌های عمومی شهر کرمان برای استفاده از فناوری اطلاعات یکی از سودمندی‌های این پژوهش است.

the feasibility of creating a digital library of public libraries in kerman city

purpose: a digital library is a collection of digital objects, such as books, magazines, audio recordings, video recordings, and other documents that are accessible electronically. public libraries also use digital libraries in their activities to improve the quality of services. this study aimed to investigate the feasibility of establishing the status of the digital library in iran public libraries foundation, based in kerman city.methods: the present survey research methods a descriptive-analytic, statistical population consisting of 62 members of managers and staff working in 9 the public libraries of kerman city. due to the limitation of the size of the community, sampling has not been done and all the people were considered as statistical samples. data was collected using a researcher-made checklist with confirmed structural and content validity. the checklist questions were prepared and organized according to the objectives of the research and by the basic questions. the validity of this checklist was confirmed through the opinion of the subject experts and the examination of the dimensions of the research components and compliance with similar texts and research. topsis method has been used to check research hypotheses. as well as for the implementation of information architecture using similarity to ideal option (topsis) among the public libraries of various attributes, including the city of kerman (the skills of librarians, technical equipment and facilities available in the library, the library’s budget situation and telecommunication infrastructure) were studied, so the weight of the rating criteria to the libraries on a five-step were explained.findings: the results showed that the findings showed: central national library with a coefficient of 0.590 is close to the ideal coefficient in comparison with other libraries, and yazdani far library is ranked ninth with a coefficient of 0.248. strengthening digital technology, explaining the nature, function, advantages, and disadvantages of digital libraries, digital protection, and information security, user privacy protection, resource sharing methods, and educational programs are among the important issues in creating digital libraries.conclusion: according to the results of the research, it was found that public libraries in kerman are not in a favorable situation in terms of telecommunication infrastructure, therefore, it was suggested to provide the necessary infrastructure for the use of information technology. teaching the use of related technologies, increasing the speed of the internet, providing the necessary infrastructure, and providing the necessary equipment are among the suggestions of the research.originality/value: creating a digital library is very beneficial in the effective use of information resources. paying attention to the essential infrastructures and basic components in the digitization of public libraries of kerman for the use of information technology is one of the benefits of this research.