رده‌بندی کتابخانه‌ای در منابع فارسی: مروری نظام‌مند

هدف: شناسایی پژوهشگران کلیدی، ویژگی‌های نشر منابع، روند موضوعی و کمبود‌ها و کاستی‌های قابل شناسایی درموضوع رده‌بندی کتابخانه‌ای. روش پژوهش:.با جستجو در پایگاه‌های اطلاعاتی پایگاه اطلاعات علمی ایران (ایرانداک)، پرتال جامع علوم انسانی، پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی و پایگاه مجلات تخصصی نور ابتدا تعداد 231 مقاله و 64 پایان‌نامه در این موضوع شناسایی شد. پس از پالایش‌ در نهایت 22 مقاله و 33 پایان‌نامه مرتبط انتخاب و تحلیل شد.یافته‌ها: بررسی‌ها نشان داد بیشتر پژوهشگران این موضوع در رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی تحصیل کرده‌اند. اغلب پایان‌نامه‌ها در دانشگاه تهران دفاع شده است. 17 مقاله در مجلات علمی پژوهشی چاپ شده و همانگونه که انتظار می‌رفت، نشریه «فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات» با 5 مقاله، بیشترین فراوانی را در انتشار مقالات رده‌بندی کتابخانه‌ای داراست و پس از آن «نشریه کتابداری و اطلاع‌‌رسانی آستان قدس» قرار دارد. همچنین منابع زیادی به مطالعه رده‌بندی دیویی و کنگره مربوط است. بیشترین مقالات منتشرشده متعلق به دانشگاه اصفهان است و دانشگاه تهران پرکارترین دانشگاه در انجام  پایان‌نامه در این موضوع بود. مطالعات در این موضوع به دو بخش نظری و عملی قابل تقسیم است؛ در بخش نظری پژوهش‌ها مقدمات و کلیات، مباحث نظری و نظریه‌های رده‌بندی، ارتباط علوم و رده‌بندی‌های کتابخانه‌ای را  بررسی کرده‌اند و به‌ویژه  پژوهشگران از تعیین جایگاه علوم میان‌رشته در دهه اخیر استقبال کرده اند پژوهشگران بود. در بخش عملی، بررسی نظام‌های رده‌بندی و گسترش‌های آن و همچنین کاربرد این نظام‌ها در انتخاب موضوع و مدل‌سازی هستی‌نگاری با استفاده از تاکسونومی نظام رده‌بندی دهدهی دیویی از جمله مطالعات انجام شده پژوهشگران در این موضوع است. مشکلات گسترش رده‌بندی‌ها و همچنین رده‌بندی منابع دیجیتالی و ضرورت تغییر در نظام‌های رده‌بندی از مهمترین چالش‌های پیش‌روی پژوهشگران در طول این سال‌ها بوده.  پژوهش در موضوع رده‌بندی منابع دیداری شنیداری ناکافی است و نیاز به توجه بیشتری دارد.نتیجه‌گیری: در سال‌های اخیر توجه به مباحث نظری بیشتر شده و این امر می‌تواند باعث تقویت و گسترش و یا حتی تحول در نظام‌های رده‌بندی شود. با رشد منابع دیجیتالی و شکل‌گیری علوم جدید و میان‌رشته‌ای و تغییرات به وجود آمده در موضوع سازماندهی اطلاعات، از کارایی نظام‌های رده‌بندی سنتی کاسته شده و لازم است تغییراتی ساختاری و محتوایی صورت پذیرد.

Library Classification in Persian Sources: A Systematic Review

Purpose: To identify key researchers, publication features (e.g., publication year, journals’ name, etc.), thematic trends, and gaps and shortcomingsin the field.Method: By searching the databases (Iranian Research Institute for Information Science and Technology (IranDoc); Comprehensive database of humanities (Ensani), Noor specialized magazines websites (Noormags),and Scientific Information Databases (SID), 231 articles and 64 theses and dissertations in were identified. After refinements, 22 articles and 33 theses and dissertations were selected and analyzed.Findings: Studies showed that most researchers are LIS graduates. The majority of theses   belonged to the University of Tehran.  17 of the articles are published in scientific research journals the 5 number of articles are published in the Journal of National Studies on Librarianship and Information Organization. Also, most of the thesis and articles are related to Dewey Decimal Classification (DDC) and Library of Congress Classifications (LCC) scheme. Most of the published articles belong to the authors from the University of Isfahan and the University of Tehran. Studies can be divided into two categories: theoretical and practical. The theoretical part examines concepts, theories, relation between scientific classification and library classification, and position of interdisciplinary sciences that have been welcomed by researchers in the last decade. In the practical part, researchers have studied classification systems, and extension developed in Iran as well asthe function of classificatiom systems in assigning subjects    and creating taxonomies based on the classification systems. Problems with the development of classifications as well as the classification of digital resources and the need to change classification systems have been major challenges for researchers over the years. Research on the classification of audiovisual sources is also insufficient and needs more attention.Conclusion: In recent years, more attention has been paid to theoretical issues. This can lead to the strengthening and expansion or even changes in classification systems. With the growth of digital resources and the formation of new and interdisciplinary sciences as well as changes in the field of information organization, the efficiency of traditional classification systems has decreased. Therefore, it is necessary to make changes in this area.