بنیاد و ساختار نظام قانون‌‌گذاری و نمایندگی در آرای علمای مشروطه‌‌خواه (با کانونی‌بودن آرای شیخ محمدحسین نایینی و شیخ اسماعیل محلاتی)

انقلاب مشروطیت فصلی تازه در تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران‌‌زمین به‌‌شمار می‌آید. در پی این انقلاب، انگاره‌‌هایی جدید در پهنه سیاسی کشور به‌‌میان آمد. انقلاب مشروطیت برایند خواست جامعه ایرانی است برای انضمامی‌کردن بسیاری از فراورده‌‌های ذهنی و ایده‌‌آل‌‌هایش. قانون‌‌گذاری و وکالت و یا نمایندگی انگاره‌‌ای بود که در سایه برپایی مجلس شورای ملی برجسته شد. مقاله پیش‌‌رو به دنبال بررسی و کندوکاو در بنیادها و ساختار این نظام از زاویه دید علمای مشروطه‌‌خواه این عصر است. برای سازمان‌‌دهی بیش‌تر این پژوهش، کوشش شده است تا کانون بحث بر آرای دو عالم برجسته این عصر، شیخ محمدحسین غروی نایینی با رساله تنبیه الامه و تنزیه المله، و شیخ اسماعیل محلاتی با رساله اللیالی المربوطه فی الوجوب المشروطه، استوار شود.