تاملاتی دربارۀ هویت شخصی و وضعیت روایی سلیم بن قیس و کتاب او

کتاب‌ منسوب به سلیم بن قیس، تنها اثر تاریخی کلامی شیعی باقی مانده از قرن اول هجری قمری قلمداد می‌شود، که به دلایل مختلفی مورد توجه و اهمیت واقع شده؛ که در صورت اثبات وجودِ شخصیت سلیم و اصالت کتاب‌های منسوب به وی، این اهمیت، مضاعف و بسیار قابل تامل خواهد شد. برخی از عناوین اهمیت‌زا برای آن‌ها عبارتند از: 1 قدمت تاریخی کتاب. 2 صحابی خاص و نزدیک بودن شخص سلیم به امام علی(ع). 3 بی‌واسطه بودن برخی از احادیث سلیم. 4 چند روایت تاییدیۀ امامان معصوم (ع) بر نسخه‌هایی از کتاب‌های سلیم. 5 داشتن مطالب ویژه، منحصر به فرد و شاذ تاریخی و کلامی. از ویژگی‌های برجسته کتاب سلیم، نقل حوادثی است که همواره میان شیعه و سنّی محلّ اختلاف و کشمکش بوده است. با توجه به مناقشات متعدد و متنوع پیرامون ابعاد گوناگون کتاب سلیم، به نظر می رسد که اکنون لازم است این کتاب از جهات مختلط مورد نقد و تجزیه و تحلیل قرار گیرد؛ که یکی از آنها، تاملاتی دربارۀ هویت شخصی و وضعیت روایی سلیم بن قیس و کتاب او است. در پژوهش حاضر، سوالات و اشکالاتی پیرامون ابعاد مختلف هویت شخصی و وضعیت تاریخی کتاب سلیم و نویسنده آن مطرح شده، و ضمن آن، اصالت مولف و کتاب منسوب به وی، مورد خدشه قرار گرفته است؛ به گونه‌ای که لازم است معتقدان به اعتبار این کتاب، پاسخگوی این ابهاماتِ شخصیتی سلیم بن قیس به عنوان یک هویت مستقل و راوی اخبار تاریخی شوند.

reflections on the personal identity and narrative status of salim bin qais and her book

the book attributed to salim bin qays is considered the only historical-theological shiite work left from the first century ah, which has been noticed and important for various reasons. if the existence of salim’s personality and the authenticity of the books attributed to him are proven, this importance will be doubled and very ponderable. some important titles for them are: 1- the historical age of the book. 2- being a special companion of salim. 3- the immediacy of some hadiths of salim. 4- the approval of imam masoom (as) on copies of salim’s books. 5- having special, unique and interesting historical and theological content. one of the prominent features of salim’s book is the narration of events that have always been a source of conflict and conflict between shia and sunni. it seems that now it is necessary to criticize and analyze this book from mixed aspects; one of them is reflections on the personal identity and narrative status of salim bin qais and his book. in the current research, questions and problems related to various aspects of personal identity and the historical status of salim’s book and its author have been raised; and at the same time, the authenticity of the author and the book attributed to him has been damaged.