بررسی نظر و نگرش معتزله نسبت به معیارهای برتری و تساوی جویی انسانی با تاکید بر آراء و اندیشه های جاحظ

این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی نظر ونگرش معتزله را در باره وطن ، قوم و نژاد،زبان،رنگ پوست و ..را با توجه به مکتب معتزله با تاکید بر اندیشه های جاحظ معتزلی مورد بررسی قرار می دهد و در این راستا، معیارهای برتری را مورد بررسی قرار می دهد و دیوارهای تبعیضی که برخی از حکومت ها به عنوان معیارهای برتری مطرح می ساختند را مورد نقد قرار می دهد.دستاورد پژوهش نشان می دهد که نگرش معتزله نسبت به مسائلی همچون وطن،نژاد بر مبنای مساله برابری و برتری می باشد.در این بین جاحظ هم همانند سایر معتزلیان برابری و تقوا را به عنوان مهمترین ارزش های دولت اسلامی بر می شمرد اگرچه جاحظ همزمان با خلفای اموی نمی باشد اما برخی اظهار نظرهای او همسو با اندیشه ها و عقاید خلفای اولیه اموی می باشد. به همین دلیل خود جاحظ هم دچار این تعصب و معیارهای برتری شده بود اما پیام او در واقع ماهیت روابط اجتماعی حاکم بر زمان خود و تاثیر نعصب و عصبیت گرایی را آشکار می کند.

A study of Mu'tazilites' views and attitudes towards thecriteria of human superiority and equality with emphasis on Jahez's views and ideas

This article uses a descriptive and analytical method to examine the Mu'tazilites' views and attitudes about the homeland, people and race, human equality accordingto the Mu'tazilite school with emphasis on the ideas of the Mu'tazilites and in this regard, examine the criteria of superiority. And criticizes the walls of discriminationthat some governments have raised as criteria of superiority. Jahez, like other Mu'tazilites, considers equality and piety as the most important values of the Islamic State, although in some comments he agrees with the early Umayyad caliphs due to the stabilization of social and class positions of individuals and the observance of some Islamic values desired by the Mu'tazilites.