مطالعه تطبیقی فرم، تکنیک و کاربرد سفالینه‌های منطقۀ نیشابور در دورۀ سامانی با تولیدات منطقۀ چانگشا در دورۀ تانگ

قرار گرفتن نیشابور در مسیر یکی از شاهراههای جادۀ ابریشم، ارتباط این منطقه را با فرهنگ های دیگر برقرار می کرد؛ به طوریکه محصولات هنری نیشابور از یک سو (بیششتر از بًعد فنی و تکنیکی) متاثر از شیوه های شرق به ویژه چین بوده و از سوی دیگر به لحاظ شکل های تزئینی و اندیشه های حاکم بر آن، وابسته به سنت های ایرانی  و نیز مراکزی مانند دمشق، بغداد و سامرا بوده است.این پژوهش با رویکردی تطبیقی و با هدف شناساییِ شکل هایِ تاثیرپذیری تولیدات نیشابور در دوران عباسی از سفالینه ها و سرامیک های هم عصر آن در چین انجام گرفته است. بر این اساس و با فرض تاثیرپذیری آثار سفالی نیشابور از محصولات وارد شده از چین (به طور خاص منطقۀ چانگشا به عنوان مرکز عمدۀ تولید و صادرات سرامیک های لعاب دار در آن زمان)، محصولات لعابدارِ این دو منطقه بر مبنای چهار متغیر شکل، تکنیک، کاربرد و تزئین مورد مقایسه قرار گرفته است.نتایج حاصل از این پژوهش نشان دهندۀ این مسئله است که محصولات این دو منطقه دارای تشابهات تکنیکی و کاربردی بوده و عمدۀ تفاوت آنها را می بایست در نوع و کیفیت بالای تزئینات در تولیدات نیشابور جستجو نمود؛ که علت اصلی این مسئله، یکی تفاوت های الگوهای تجسمی و تصویریِ در فرهنگِ  و منطقه و دیگر تمایزِ شیوه های تولید با توجه به اهداف تولیدکنندگان دو منطقه می باشد.

A Study on the Impact of Iran-China Trade Relations in the Abbasid Period on the Art of Iran (Case Study: Neyshabur potteries)

< p >< p >Having Neishabur on one of the Silk Road highways established the connection of this area with other cultures. As Neishabour’’’’’’’’’’’’’’’’s artistic products, on the one hand (in terms of technical aspect), were influenced by the East, especially China, and on the other hand, in terms of its decorative forms and ideas, it was dependent on the Islamic caliphate capitals. This research has been conducted in a comparative approach with the aim of identifying the shapes of Neishabur’’’’’’’’’’’’’’’’s influences during the Abbasid era from potteries and ceramics of its time in China. Accordingly, and assuming the influence of Neishabur’’’’’’’’’’’’’’’’s pottery’’’’’’’’’’’’’’’’s effects on imported products from China (in particular the Changsha region as the major center for producing and exporting glazed ceramics at that time), the glazed products of these two regions are based on four variables of shape, technique, application and decoration have been compared. The results of this research indicate that the products of these two regions have technical and functional similarities, and the major differences between them should be sought in the type and quality of decorations in Neishabur products. The main reason for this is first, the differences between the visual patterns in the culture of the two regions and the differentiation of production methods according to the objectives of the producers of the two regions.