بررسی اثرات تغییر اقلیم بر میزان پایداری مصرف آب در بخش کشاورزی حوضه آبریز زاینده ‌رود

این مطالعه به منظور بررسی اثرات تغییر اقلیم بر تبخیر و تعرق و تعادل آن با منابع آب حوضه زاینده رود انجام گرفته است. دو ایستگاه شاخص هواشناسی در حوضه زاینده رود شامل ایستگاه های اصفهان و چلگرد که به ترتیب در شرق و غرب حوضه واقع شده اند، به عنوان ایستگاه های مورد بررسی انتخاب شدند. براساس روش وزن دهی، ترکیبی از 15 مدل gcm ایجاد گردید و الگوهای تغییر اقلیم شامل ایده آل، متوسط و بحرانی تعریف گردیدند. با استفاده از الگوهای ارائه شده پیشنهادی، اثرات تغییر اقلیم روی دما و تبخیر و تعرق ایستگاه اصفهان و بارندگی ایستگاه چلگرد تحت دو سناریوی انتشار 2a و 1 b مورد بررسی قرار گرفت. دو شاخص برای مشخص نمودن وضعیت تعادل آب کشاورزی حوضه درنظر گرفته شد. نسبت تبخیر و تعرق شرق حوضه به بارندگی غرب حوضه به عنوان شاخص epr ( تعادل در آب موجود و مصرف آب کشاورزی) و نسبت کمبود حداکثر کمبود آب به نیاز آبی کشاورزی به عنوان شاخص کمبود حداکثر (md) درنظر گرفته شد. نتایج نشان داد که دمای سالانه شرق حوضه بین 63/0 تا 13/1 درجه سلسیوس افزایش پیدا خواهد کرد. کاهش بارندگی غرب حوضه نیز بین 5/6 تا 30 درصد در الگوهای خوش بینانه تا بحرانی تغییر می نماید. فصل تابستان بیشترین مقدار افزایش دما و فصل زمستان بیشترین مقدار کاهش بارندگی را نشان دادند. سناریوی انتشار 2 a افزایش دما و کاهش بارندگی را بیش از سناریوی انتشار 1 b نشان داد. همچنین نتایج نشان دهنده افزایش 1/3 تا 8/4 درصدی تبخیر و تعرق پتانسیل در حوضه زاینده رود بود. مقدار شاخص epr حوضه زاینده رود در الگوهای تغییر اقلیم مختلف، بین 13 تا 52 درصد و شاخص md بین 9 تا 35 درصد افزایش می یابد. نتایج نشان دهنده بر هم خوردن تعادل مصرف آب کشاورزی در شرق حوضه با بارندگی در غرب حوضه است. به عبارت دیگر در این شرایط بایستی برنامه ریزی و مدیریت ویژه ای برای ایجاد پایداری منابع آب در حوضه آبریز زاینده رود اتخاذ نمود.