ارزیابی برخی شاخص‌های کیفیت شیمیایی و بیولوژیکی خاک اراضی فضای سبز مجتمع فولاد مبارکه آبیاری شده با آب چاه و پساب صنعتی

با توجه به کمبود آب و جهت جلوگیری از آلودگی‌های زیست محیطی، مجتمع فولاد مبارکه از پساب حاصل از تصفیه فاضلاب صنعتی به‌منظور آبیاری فضای سبز استفاده می‌نماید. این مطالعه برای آگاهی از تاثیر پساب صنعتی بر کیفیت خاک اراضی فضای سبز این مجتمع انجام گرفت. تیمارها شامل اراضی آبیاری شده به‌مدت 2، 6 و 18 سال با پساب صنعتی، اراضی آبیاری شده با آب چاه و خاک بدون آبیاری بودند. سیستم آبیاری در تمام اراضی تحت آبیاری قطره‌ای بود. نمونه‌های خاک از سه عمق مختلف ناحیه پیاز رطوبتی حاصل از قطره چکان‌ها تهیه و به آزمایشگاه منتقل شد. سپس ویژگی‌های شیمیایی خاک‌ها شامل ph، هدایت الکتریکی، درصد ماده آلی، ظرفیت تبادل کاتیونی، نیتروژن کل، فسفر قابل جذب، پتاسیم قابل جذب و ویژگی‌های بیولوژیکی خاک‌ها شامل تنفس پایه میکروبی و شدت آمونیفیکاسیون آرجنین در آنها اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد ph خاک در اراضی آبیاری شده با پساب نسبت به تیمار شاهد کمتر است. درصد ماده آلی و ظرفیت تبادل کاتیونی خاک‌های تحت آبیاری به‌دلیل تشکیل جنگل مصنوعی افزایش معنی‌داری نشان داد. شوری خاک نیز در تیمارهای آبیاری شده با پساب با افزایش زمان آبیاری نسبت به تیمار بدون آبیاری دارای روند افزایشی بود. تنفس پایه میکروبی و آمونیفیکاسیون آرجنین به‌دلیل استقرار پوشش گیاهی افزایش معنی‌داری را در مقایسه با تیمار شاهد نشان داد. به‌طورکلی مدیریت آبیاری و جنگل‌کاری در اراضی فضای سبز مجتمع فولاد مبارکه موجب بهبود کیفیت خاک این اراضی شده ولی در مورد برخی از ویژگی‌های خاک از جمله شوری پایش و بهبود شرایط خاک ضروری است.

Assessing Some Chemical and Biological Quality Attributes of Soils Irrigated with Groundwater and Treated Industrial Wastewater in Greenspace of Mobarake Steel Complex

Mobarakeh Steel Complex has been using treated industrial wastewater for irrigation of green space to combat water shortage and prevent environmental pollution. This study was performed to assess the impact of short, middle, and longterm wastewater irrigation on soil quality attributes in green space of this complex. Soils were sled from the wet bulb produced by undertree trickles in three depths of forested lands irrigated with treated wastewater (for 2, 6 and 18 years) or groundwater. Several chemical, physical and biological characteristics of the soil sles were determined in the laboratory and compared to those of the native unirrigated soils as the controls. The results showed that pH was significantly reduced in the wastewaterirrigated soils as compared to the control. Organic matter content and cation exchange capacity significantly increased in the irrigated soils due to the incorporation of tree leaves into soil. Soil salinity also increased as the irrigation period increased because of the relatively high salinity of water and wastewater used for irrigation. Microbial basal respiration and arginine ammonification were greater in the irrigated soils in comparison to the control. In general, forestation and irrigation management have improved most of the soil quality indexes in the Mobarakeh Steel Complex green space, but some soil characteristics, such as salinity, need to be monitored and improved in future.