ارزیابی نرخ فرونشست گرد و غبار اتمسفری در نقاط مختلف شهر کرمان

گرد و غبار به طور گسترده در مناطق خشک و نیمه خشک جهان اتفاق می افتد. از آن جائی که ذرات گرد و غبار دارای اندازه ریز هستند، جذب سطحی بالا و هم چنین امکان انتقال آلودگی بالائی دارند. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات زمانی و مکانی میزان فرونشست اتمسفری در نقاط مختلف شهر کرمان می باشد. نمونه های گرد و غبار به وسیله ی تله های شیشه ای نصب شده بر روی پشت بام ساختمان های یک طبقه در 35 نقطه شهر کرمان طی 7 ماه از اردیبهشت تا پایان آبان ماه 1391 (مجموعاً 245 نمونه) جمع آوری شد. پس از هر بار نمونه برداری ماهانه، تله ها شسته شده و نمونه های انتقال یافته به آزمایشگاه توزین و نرخ فرونشست ذرات محاسبه گردید. پهنه بندی میزان فرونشست متوسط 7 ماهه از روش درون یابی وزن دهی عکس فاصله (idw) انجام شد. به منظورمطالعه ی رژیم بادی، گلباد کرمان به وسیله نرم افزار wrplot 7.0.0 ترسیم گشت. نتایج نشان داد که متوسط نرخ فرونشست بین ماه های اردیبهشت تا آبان از 4/17 به 5 گرم بر متر مربع در ماه کاهش یافته است که می توان به کاهش سرعت باد نسبت داد. پراکنش مکانی نمونه ها نیز نشان می دهد که میزان فرونشست از 84/4 در قسمت های جنوبی تا 84/14 گرم بر متر مربع در ماه (غالباً در قسمت های شمالی) متغیر می باشد. بر اساس گلباد حاصل از 7 ماه نمونه برداری، باد غالب از شمال، شمال شرق و شمال غرب می وزد و تغییرات مکانی فرونشست متناسب با آن می باشد. باتوجه به بالا بودن مقدار گرد و غبار فرونشسته منشا یابی و کنترل گرد و غبار جهت مدیریت و برنامه ریزی مناسب امری ضروری می باشد.

Evaluating the Rate of Atmospheric Dust Deposition in Different Locations of Kerman City

Dust deposition occurs extensively in arid and semiarid regions of the world. Since dust particles are finesized, they have a high adsorption capacity and also high contamination potential. The objective of this study was to evaluate the temporal and spatial distribution of the rate of atmospheric dust deposition in different locations in Kerman urban area. Dust sles were collected monthly using glass traps installed on the roof of 35 onestory buildings in Kerman for 7 months from April 20 to Nov. 20, 2012 (a total of 245 sles). After each monthly sling, traps were washed and dust sles transferred to the laboratory and weighed. The mean dust deposition rate of 7 months was mapped using the inverse distance weighting (IDW) approach. The wind rose of Kerman was drawn by WRPLOT 7.0.0. The results showed that the average rate of dust deposition decreased during the 7 months studied from 17.4 to 5 g/m2. month, which could be attributed to the decrease in wind velocity. The spatial distribution of the sles also showed that the dust deposition rate varied from 4.84 in the southern parts to 14.84 g/m2.month, mostly in the northern locations of the city. The wind rose based on the average wind speed of the 7 months of sling indicated the prevailing wind blows from north, northeast and northwest and the dust spatial distribution well follows the wind direction. In general, the rate of dust deposition in Kerman city is high and therefore, the source of dust has to be well detected and proper management practices are necessary.