تاثیر افزودن ورمی کمپوست و زئولیت بر تغییرشکل‌های مختلف پتاسیم در خاک‌های آهکی استان فارس

اگر چه افزودن مواد بهساز به خاک جهت تغییر وضعیت پتاسیم خاک نیست، اما تاثیرات جانبی این مواد می تواند در توزیع پتاسیم بین شکل های محلول، تبادلی و غیرتبادلی خاک مهم باشد. در پژوهش حاضر تاثیر افزودن مقدار 2 درصد زئولیت، 2 درصد ورمی کمپوست و 1 درصد زئولیت+ 1 درصد ورمی کمپوست روی10 خاک آهکی استان فارس در 5 راسته ، مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش ها به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. نمونه ها به مدت 90 روز در دمای 2±22 درجه سلسیوس و 50 درصد رطوبت اشباع نگهداری شده و سپس شکل های مختلف پتاسیم در آنها اندازه گیری گردید. افزودن زئولیت سبب افزایش 279 میلی گرم بر کیلوگرم در پتاسیم تبادلی، کاهش 24 میلی گرم بر کیلوگرم در پتاسیم غیرتبادلی و عدم تغییر معنی دار پتاسیم محلول شد. کاربرد ورمی کمپوست اگر چه شکل محلول و تبادلی پتاسیم را افزایش داد اما این تاثیر بیشتر در جهت افزایش پتاسیم محلول بود (افزایش 139 میلی گرم بر کیلوگرم). ترکیب زئولیت+ورمی کمپوست سبب افزایش هر سه شکل پتاسیم گردید. افزایش پتاسیم محلول در نتیجه کاربرد ورمی کمپوست می تواند احتمال آبشویی پتاسیم را افزایش دهد؛ اما کاربرد زئولیت می تواند با نگهداشتن پتاسیم در فاز تبادلی از آبشویی و تثبیت پتاسیم جلوگیری کند.

Effect of Vermicompost and Zeolite Applications on Potassium Transformation in Calcareous Soils of Fars Province

Although addition of amendment materials to soil is not for changing of soil K status, secondary effects of these materials can be important in K distribution among soluble, exchangeable and nonexchangeable forms. In this research, effect of addition of 2% zeolite, 2% vermicompost and 1% zeolite+ 1% vermicompost on 10 calcareous soils of Fars province belonging to five orders was investigated. The experiments were done as a randomized complete block with three replicates. Sles were incubated at 22plusmn 2 deg C and 50% of saturated moisture content for 90 days. Then different forms of K were determined in the sles. Zeolite application induced 279 mg kg1 increase in exchangeable K and 24 mg kg1 decrease in nonexchangeable K, but it had not a significant effect on soluble K. Although vermicompost application increased soluble and exchangeable K, its effect was more sensible for soluble K (139 mg kg1). Zeolite+vermicompost application increased all forms of K. Increase in soluble K with vermicompost application may increase risk of K leaching but zeolite application can preserve K in exchangeable phase and inhibit K leaching and fixation.