تاثیر مایه‌زنی قارچ میکوریز بر جذب برخی عناصر سنگین توسط جعفری در یک خاک آلوده تیمار شده با نفت سفید

قارچ‎های میکوریز آربسکولار در بهبود رشد گیاهان و کاهش اثرات منفی آلاینده‌ها حائز اهمیت‎اند. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر مایه‌زنی قارچ میکوریز بر غلظت عناصر سنگین جعفری (petroselinum sativum) در یک خاک آلوده به عناصر سنگین در حضور نفت سفید بود. این پژوهش به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کامل تصادفی، با چهار تکرار، در شرایط گلخانه‌ای انجام شد. فاکتورهای آزمایشی 1- مایه‌زنی میکروبی در دو سطح مایه‌زنی با قارچ میکوریز (rhizophagus irregularis) و شاهد (بدون مایه‌زنی میکویز) و 2- نفت سفید در چهار سطح صفر، 4، 8 و 12 میلی‏ لیتر بر کیلوگرم خاک بودند. نتایج نشان داد مایه‌زنی میکوریز سبب افزایش معنی‌دار وزن خشک ریشه (61/1 تا 150/0 درصد) و اندام هوایی (9/1 تا 51/5 درصد)، غلظت فسفر، روی و مس اندام هوایی و غلظت سرب (18/7 تا 97/9 درصد) و کادمیوم (13/3 تا 98/6 درصد) ریشه شد. درحالی‌که غلظت سرب (10/0 تا 29/2 درصد) و کادمیوم (19/6 تا 72/1 درصد) در اندام هوایی را به‌طور معنی‌داری کاهش داد. مقدار فاکتور تغلیظ زیستی (bcf) در ریشه (7/74 درصد) بیشتر از اندام هوایی بوده است. مایه‌زنی میکوریز سبب کاهش فاکتور انتقال گیاهی (tf) سرب و کادمیم شد. فاکتور انتقال کمتر از یک نشان می‌دهد که قارچ میکوریزا سرب و کادمیوم را در ریشه غیر متحرک کرده و از انتقال آن‌ها به اندام هوایی جلوگیری کرده است. ازاین‌رو مایه‌زنی میکوریز می‌تواند با تغلیظ زیستی (bcf) سرب و کادمیوم در ریشه و کاهش انتقال آن‌ها به اندام هوایی جعفری در خاک‌های آلوده موثر باشد.

effect of mycorrhizal inoculation on the uptake of some heavy metals by parsley (petroselinum sativum) in contaminated soil treated with kerosene

arbuscular mycorrhizal fungi are highly important in improving plant growth and decreasing the negative effects of contaminants. the objective of this study was to evaluate the effect of inoculation of mycorrhizal fungus on the concentration of lead (pb) and cadmium (cd) by parsley (petroselinum sativum) in heavy metal-contaminated soil in the presence of kerosene. this study was carried out as a factorial experiment based on the randomized complete design with four replications under greenhouse conditions. experimental factors were included: 1- microbial inoculation in two levels with mycorrhizal fungus (rhizophagus irregularis) and control (without inoculation), and 2- kerosene in four levels of 0, 4, 8, and 12 ml kg-1 soil. the results showed that mycorrhizal inoculation led to a significant increase in root (61.1 to 150.1%) and shoot dry weight (9.1 to 51.5%), shoot p, zn, and cu concentration and root pb (18.7 to 97.9%) and cd (13.3 to 98.6%) concentration, while significantly decreased shoot pb (10.0 to 29.2%) and cd (19.6 to 72.1%) concentration. the root bio-concentration factor (bcf) (7.74%) was higher than compared to shoot bcf. the mycorrhizal inoculation decreased the translocation factor (tf) of pb and cd. the tf<1 shows that the mycorrhizal fungus immobilized pb and cd in the roots and prevented their translocation from the root to the shoot. hence, mycorrhizal inoculation can be effective in contaminated soils through bioconcentration of pb and cd in the root and decrease their translocation to the parsley shoot.