پیش‌بینی تغییرات تبخیرتعرق مرجع (et0) در استان یزد با استفاده از داده‌های سامانه نیازاب

باتوجه‌به تغییرات اقلیمی و تاثیرات آن بر مدیریت منابع آب، در این مطالعه بررسی تغییرات تبخیرتعرق مرجع (et0) در سطح استان یزد با استفاده از نرم‌افزار minitab16 در بازه زمانی سال 1380 تا سال 1399 با استفاده از داده‌های سامانه نیازاب صورت گرفته و سپس پیش‌بینی تا سال 1407 انجام شد. بر اساس نتایج این مطالعه در طول سال‌های 1399-1380، افزایش et0 در شهرستان‌های استان یزد تحت‌تاثیر افزایش سرعت باد، کاهش رطوبت نسبی و افزایش دما بوده است. به‌منظور تعیین مدل مناسب، شهرستان‌های اردکان، ابرکوه و تفت به‌عنوان نماینده در هر گروه اقلیمی انتخاب و داده‌های et0 در سال‌های 1380 تا 1395 به‌عنوان داده‌های ورودی نرم‌افزار به‌منظور برازش مدل موردنظر، لحاظ و داده‌های  et0در سال‌های 1396 تا 1399 برای صحت‌سنجی مدل برازش داده شده مورداستفاده قرار گرفتند. پیش‌بینی مدل‌های برازش داده شده در شهرستان‌های اردکان و ابرکوه، تا سال 1407، حاکی از روند افزایشی et0 در فصول سرد بود. در شهرستان تفت، تغییرات  et0 پیش‌بینی شده تا سال 1407، نشان داد این پارامتر در فصول گرم کاهشی و در فصول سرد تغییر معنی‌داری نخواهد داشت. در شهرستان ابرکوه و اردکان محصولات پاییزه - بهاره مانند گندم و در شهرستان تفت محصولات بهاره - تابستانه مانند آفتابگردان بیشترین تاثیرپذیری از تغییرات et0 را خواهند داشت.

prediction of reference evapotranspiration (et0) variations in yazd province using niazab system's data

evapotranspiration variations (et0) were investigated and analyzed using minitab16 software for the 2010-2019 period using the nizab system’s data in yazd province, and then et0 was predicted until 2027. based on the results, the increase of et0 in cities of yazd province was affected by the enhancement in wind speed and weather temperature, and the decrease in relative humidity from 2010 to 2019. to determine the appropriate model, ardakan, abarkooh, and taft cities were selected as a representative in each climatic group, and et0 data for the years 2010 to 2015 were considered as the input data of the software and et0 data for the years from 2016 to 2019 were used to validate the determined model. the prediction of the determined models showed an increasing trend of et0 for cold seasons in ardakan and abarkoh by 2027. also, the model prediction showed a decreasing trend of et0 for hot seasons in taft by 2027. also, the et0 will not change significantly in cold seasons. in abarkoh and ardakan cities, autumn-spring crops such as wheat and in taft city, spring-summer crops such as sunflower will be more affected by et0 variations.