تاثیر بیوچار غنی‌شده بر رفتار جذب فسفر در خاک‌های شور و غیر شور حوضه دریاچه ارومیه

مطالعه همدماهای جذب سطحی، از جمله روش‌های ارزیابی فراهمی فسفر در خاک است که می‌تواند اطلاعات مفیدی در ارتباط با توانایی هر خاک در جذب فسفر و عوامل موثر بر آن‌ها ارائه کند. در این پژوهش برای بررسی تاثیر بیوچار تولید شده از پیرولیز در دمای 350 درجه سانتی‌گراد و غنی‌شده با انواع ترکیبات، بر رفتار جذب سطحی فسفر یک آزمایش به‌صورت دسته‌ای با غلظت‌های فسفر (0 تا 35 میلی‌گرم در لیتر) در دو خاک با قابلیت هدایت الکتریکی متفاوت (s2=15ds m-1 و 2= s1) با انواع تیمارهای بیوچاری شامل بیوچار ساده بقایای هرس سیب- انگور (bc)، مخلوط بیوچار با خاک فسفات (bc-rp)، بیوچار غنی‌شده با اسید فسفریک و خاک فسفات (bc-h3po4-rp)، بیوچار غنی‌شده با اسید کلریدریک و خاک فسفات (bc-hcl-rp)، سوپرفسفات تریپل (tsp) و شاهد (cont) انجام شد. بر اساس نتایج، تیمارهای بیوچار در کاهش جذب سطحی فسفر در هر دو خاک موثر بودند؛ به‌طوری‌ که در اثر تیمار انواع بیوچار غنی‌شده bc- h3po4-rp و bc-hcl-rp حداکثر جذب فسفر خاک s1 (خاک غیر شور) به‌ترتیب 14 و 23 درصد و خاک s2 (خاک شور) به‌ترتیب 26 و 19 درصد کاهش یافت. همچنین، مصرف این تیمارها پارامترهای شدت جذب لانگمویر (kl) خاک s1 را به‌ترتیب به 0/085 و 0/066 و خاک s2 به‌ترتیب به 0/11و 0/15 لیتر بر میلی‌گرم، ظرفیت جذب فروندلیچ (kf) خاک s1 به‌ترتیب به 19/2 و 22/5 و خاک s2 به 28/2 و 28/1 لیتر بر کیلوگرم کاهش دادند. در این پژوهش، بیوچارهای غنی‌شده با بلوکه‌کردن مکان‌های تثبیت فسفر و افزایش فراهمی فسفر، نیاز استاندارد فسفر محاسبه شده هر دو خاک را بطور معنی‌دار کاهش داد. بنابراین، غنی‌سازی بیوچار می‌تواند به‌عنوان راهکار موثری در افزایش قابلیت فراهمی فسفر و کاهش نیاز به مصرف کود در شرایط شور و غیر شور مطرح باشد که از این‌رو نیاز به پژوهش‌های گسترده‌تر آزمایشگاهی و مزرعه‌ای است.

effects of enriched-biochar on phosphorus adsorption behavior in saline and non-saline soils of lake urmia basin

can provide useful information about p adsorption and the factors affecting it. a batch experiment was performed with phosphorus concentrations (0 to 35 mg/l) in two soils with different electrical conductivity (ec) (2 and 15 dsm-1) by a variety of biochar treatments including simple apple-grape biochar (bc), rock phosphate- biochar (bc-rp), enriched-biochar (bc-h3po4-rp), enriched-biochar (bc-hcl-rp), triple superphosphate (tsp), and control (cont). the results indicated that phosphorus sorption capacity varied between the soils. biochar treatments were effective in reducing the phosphorus adsorption of both soils. due to bc-h3po4-rp and bc-hcl-rp treatments, the maximum phosphorus adsorption of soils decreased in s1 soil by 14 and 23 % and in s2 soil by 26 and 19%, respectively. also, the use of these treatments decreased the parameters of langmuir absorption intensity (kl) of s1 soil to 0.085 and 0.066, respectively and s2 soil to 0.11 and 0.15, l/mg respectively, and freundlich absorption capacity (kf) of s1 soil decreased to 19.2 and 22.5 and s2 soil to 28.2 and 28.1 l/kg, respectively. enriched biochars significantly reduced the buffering indices of both soils indicating phosphorus adsorption decreased and increased the availability of phosphorus for the plant. the standard phosphorus requirement of s2 soil was lower than s1 soil by both equations. therefore, enriched biochar can be an effective strategy to increase phosphorus availability and reduce the use of chemical fertilizers in saline and non-saline conditions; however, more field studies are needed for a clear understanding of the potential of p-enriched biochar as a fertilizer alternative.