ارزیابی تغییرات مکانی کیفیت فیزیکی خاک یک مزرعه کلزا (brassica napus) در منطقه بیلوار کرمانشاه

درکشاورزی دقیق، سیستم رتبه‌بندی قابلیت تولید یک ابزار مهم در ارزیابی کمّی کیفیت خاک است. به‌منظور ارزیابی تغییرات مکانی شاخص‌های کیفیت فیزیکی خاک یک مزرعه کلزا (brassica napus)، مطالعه‌ای در دشت بیلوار کرمانشاه انجام شد. تغییرپذیری مکانی ویژگی‌های ﺧﺎک در ﻳﻚ ﺷﺒﻜﻪ منظم (اﺑﻌﺎد 100 ×100 ﻣﺘﺮ) با استفاده از تکنیک‌های زمین‌آمار و ﻧﺮم اﻓﺰار arcgis انجام شد. پنج پارامتر مهم فیزیکی خاک شامل جرم مخصوص ظاهری (bd)، تخلخل غیرموئینگی (ncp)، هدایت هیدرولیکی اشباع (ks)، رطوبت قابل دسترس (awc) و کربن آلی (oc) خاک تعیین شدند. شاخص رتبه‌بندی فیزیکی (pri) در هر نقطه نمونه‌برداری نیز با حاصل‌ضرب ارزش پنج پارامتر مورد بررسی تعیین گردید. نتایج نشان داد که دامنه تاثیر نیم‌تغییرنما (سمی‌واریوگرام) برای پارامترهای ks و awc بین 137 تا 145 متر و برای پارامترهای پارامترهای om، bd و ncp به نسبت بلند (161 تا 205 متر) بودند. ساختار مکانی رس و تخلخل غیرموئینگی متوسط (به ترتیب برابر با 0/68 و 0/28) و بقیه پارامترها ضعیف به‌دست آمد. همچنین، همبستگی بین pri و عملکرد بیولوژیکی کلزا به نسبت خوب بود (0/68=r2). بررسی نقشه‌های پهنه‌بندی ویژگی‌های فیزیکی خاک بیانگر افزایش bd و کاهش پارامترهای awc و ncp، به تناسب تغییر بافت خاک و میزان ماده آلی در بعضی نقاط مزرعه بود. بطور کلی، شاخص pri یک ابزار مهم در ارزیابی کمّی شرایط فیزیکی خاک است که با توجه به آن و بر اساس نقشه‌های پهنه‌بندی، می‌توان در راستای بهبود کیفیت فیزیکی خاک در مزارع کشاورزی اقدام کرد.

assessment of spatial variation of soil physical quality in a rapeseed (brassica napus) field in bilavar, kermanshah

in precision agriculture, a productivity rating system is a significant tool to quantitatively assess soil quality. an experiment was conducted in bilavar, kermanshah to evaluate the spatial variability of physical indicators of soil quality of a rapeseed (brassica napus) field. spatial variability analysis of soil physical properties measured on a rectangular grid (100 m×100 m) was carried out using a geostatistical analyst extension of arc-gis software. five physical soil quality indicators including bulk density (bd), non-capillary porosity (ncp), field saturated hydraulic conductivity (ks), available water retention capacity (awc), and organic carbon (oc) were determined. the physical rating index (pri) at each sampling point was determined by multiplying the rating values for all five parameters. results revealed that major ranges of semivariogram for ks and awc varied between 137-145 m and for bd, oc, and ncp they were relatively long (161-205 m). clay and ncp showed moderate spatial dependence (0.68 and 0.28, respectively) whereas the rest of the parameters showed weak spatial dependence. also, the correlation between pri and the biological yield of rapeseed was fairly good (r2=0.68). investigation of zoning maps of soil physical properties showed an increase in bd and a decrease in awc and ncp parameters depending on changes in soil texture and organic matter content in some parts of the field. in general, the pri index is an important tool in the quantitative assessment of soil physical conditions, and based on it and zoning maps can improve the physical quality of soil in agricultural fields.