اثر سطوح مختلف آبیاری قطره‌ای تیپ بر عملکرد و بهره‌وری آب ارقام یونجه گرمسیری

به‌منظور تعیین تحمل به تنش آبی و بهره‌وری آب (water productivity) یونجه، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 1397 و 1398 در اراضی مرکز تحقیقات کشاورزی صفی‌آباد با بافت لوم رسی سیلتی اجرا شد. عامل اصلی چهار سطح تامین نیاز آبی (25 ،50، 75 و 100 درصد) با دور آبیاری ثابت و عامل فرعی پنج رقم یونجه (بغدادی، یزدی، نیک شهری، امید، مساسرسا) بودند. داده‌های عملکرد علوفه و wp برای شش چین (از خرداد تا اول آبان) با نرم‌افزار sas تجزیه واریانس شد. نتایج نشان داد که عملکرد علوفه تر و خشک با تنش آبی، کاهش و درصد علوفه خشک افزایش یافت. بیشترین عملکرد و wp علوفه خشک (به‌ترتیب 12/4 تن در هکتار و 0/94 کیلوگرم بر مترمکعب) از تیمار تامین 75 درصد نیاز آبی به‌دست آمد. رقم بغدادی با عملکرد علوفه تر و خشک به‌ترتیب 39/1 و 10/7 تن در هکتار و wp علوفه خشک 0/9 کیلوگرم بر مترمکعب برتر از سایر ارقام بود. حال ‌آنکه رقم یزدی کمترین عملکرد علوفه تر و خشک (به‌ترتیب 30/3 و 8/5 تن در هکتار) و wp (75/0 کیلوگرم علوفه خشک بر مترمکعب) را داشت. از این رو برای افزایش بهره‌وری آب رقم بغدادی با تامین 75 درصد نیاز آبی برای شرایط مشابه با اقلیم شمال خوزستان توصیه می‌شود.

effect of different levels of tape irrigation on yield and water productivity of tropical alfalfa cultivars

the present research was conducted to determine water stress tolerance and water productivity (wp) of 5 alfalfa cultivars as a split plot design in a randomized complete block with 3 replications in the safiabad agriculture and natural resources research center (sarrc) with silty clay loam soil texture during 2018 2019. the main plot was 4 levels of water irrigation depth (including 25, 50, 75, and 100% water requirement supply) with a constant irrigation cycle and the sub plot was the five alfalfa cultivars (baghdadi, yazdi, nikshahree, omid, and mesasirsa). two year data on forage yield and wp for six harvests (from june to november) were analyzed by sas software. the results showed that the wet and dry forage yield decreased by applying water stress and the percentage of dry forage increased. the highest yield of dry matter (12.4 tons ha 1) and wp of dry forage (0.94 kg m 3) were obtained from 75% water requirement supply treatment. baghdadi genotype with wet and dry forage yield 39.1 and 10.7 tons ha 1, respectively, and the wp of dry forage 0.9 kg m 3 was higher than other genotypes. however, the yazdi genotype had the lowest yield of wet and dry forage (30.3 and 8.5 tons ha 1, respectively) and dry forage wp (0.75 kg m 3). therefore, the baghdadi genotype with a 75% water requirement supply is recommended for similar conditions to the climate of northern khuzestan to increase water productivity.