تعیین غلظت و میزان آلودگی خاک‌های سطحی حوضه آبخیز باغان با استفاده از شاخص‌های آلودگی و زمین‌آمار

اطلاع و آگاهی از توزیع غلظت فلزات سنگین در اجزای مختلف ذرات خاک به‌منظور ارزیابی خطر فلزات سنگین دارای اهمیت است. این مطالعه با هدف ارزیابی برخی شاخص‌های آلودگی و تغییرات مکانی در برآورد آنها در اجزای مختلف ذرات خاک سطحی (2000> و 63> میکرون) در حوضه آبخیز باغان در جنوب شرقی استان بوشهر با وسعتی حدود 929 کیلومتر مربع انجام گرفت. 120 نمونه مرکب خاک سطحی از عمق0 تا 20 سانتی‌متر با استفاده از تکنیک ابر مکعب لاتین برداشته شدند. آلودگی خاک با استفاده از شاخص‌های ژئوشیمیایی ضریب آلودگی (cf) و بار آلودگی (pli) مورد ارزیابی قرار گرفتند. به‌منظور مدل‌سازی تغییرات مکانی cf و pli از روش کریجینگ در محیط arc gis بهره گرفته شد. بر اساس ارزیابی‌های صورت گرفته، شاخص cf نشان داد که ذرات در اندازه 2000> میکرون نسبت به همه فلزات در شرایط آلودگی متوسط (3≤ cf<1) قرار دارند و با ریزتر شدن ذرات خاک (ذرات با قطر63> میکرون) نسبت به فلز cd وضعیت آلودگی قابل توجهی و نسبت به سایر فلزات آلودگی متوسط را نشان می‌دهد. cfzn، cfcu و cffe در کلاس اندازه ذرات 2000> میکرون و cfpb در کلاس ریزتر با مدل کروی و سایر ضرایب آلودگی فلزات با مدل نمایی برازش داده شدند. بیشترین دامنه تاثیر در 2000> و 63> میکرون به‌ترتیب مربوط به cfcd و cffe است. یافته های این مطالعه موید این است که منطقه مورد مطالعه نیازمند اقدامات اصلاحی نسبت به فلز کادمیوم و پایش مداوم در محیط است.

determining the concentration and contamination levels of surface soil in baghan watershed using pollution indicators and geostatistics

knowledge of the distribution of heavy metal concentrations in different components of soil particles is significant to assess the risk of heavy metals. the objective of this study was to evaluate some pollution indices and spatial variations in their estimation in different components of soil particle size fractions (<2000 and> 63 μm) in the baghan watershed in the southeast of bushehr province with an area of about 929 square kilometers. the location of 120 surficial composite soil samples (0 20 cm) was determined by using the latin hypercube method. soil pollution was assessed using geochemical indices of contamination factor (cf) and pollution load index (pli). the kriging method was used in the arc gis software to interpolate the spatial variations of cf and pli. based on the results, the cf displayed the particles in the size < 2000 microns compared to all metals in moderate pollution conditions (1≤cf <3) and with the fineness of soil particles (particles with a diameter <63 microns) concerning to cd metal shows significant contamination status and moderate pollution with other metals, respectively. cfzn, cfcu, and cffe in particle size <2000 microns and cfpb in finer class were fitted with a spherical model and other metal contamination coefficients with an exponential model. cfcd and cffe have the highest impact ranges at <2000 and < 63 microns, respectively. the results of this research confirm that corrective operation is needed to monitor cadmium status in the studied area.