اثر آبیاری تکمیلی در مراحل مختلف رشد بر عملکرد و بهره‌وری آب کلزا پاییزه رقم روهان (خرم‌آباد)

در مناطقی که میزان پراکنش بارندگی‌ها بالا است، مدیریت‌های صحیح آبیاری از جمله آبیاری تکمیلی از راهکارهای موثر در افزایش تولید است. به‌منظور بررسی اثر آبیاری تکمیلی در مراحل مختلف رشد بر عملکرد و بهره‌وری آب کلزا پاییزه روهان یک آزمایش به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با پنج تیمار مدیریت آبیاری شامل؛ دیم (i1)، تک‌آبیاری در مرحله گلدهی (i2)، تک‌آبیاری مرحله پرشدن غلاف (i3)، دو آبیاری در مراحل پرشدن غلاف و گلدهی (i4)، سه آبیاری در مراحل گلدهی، پرشدن غلاف و پرشدن دانه (i5) در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه لرستان اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس برای صفات مورد بررسی نشان داد، تاثیر تیمارهای مختلف آبیاری در سطح یک درصد معنی‌دار بود. در تیمار i1 کمترین میزان عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد روغن به‌دست آمد، که به‌ترتیب نسبت به تیمار i5 به‌میزان 44/62، 50/95 و 53/58 درصد کاهش مشاهده شد. با اعمال تک‌آبیاری در مرحله پر شدن غلاف عملکرد دانه و عملکرد روغن به‌ترتیب 13/22 و 20/23 درصد نسبت به تیمار  i1 افزایش یافت. بیشترین بهره‌وری کل در تیمار i5  با مقدارهای 0/252 و 0/073 کیلوگرم بر مترمکعب به‌ترتیب نسبت به عملکرد دانه و روغن به‌دست آمد. به‌طور کلی با توجه به اینکه تنش خشکی در مراحل زایشی کلزا موجب کاهش عملکرد می‌شود، بنابراین هر چه تعداد آبیاری‌ها در مراحل زایشی کلزا بیشتر باشد عملکرد بالاتری خواهیم داشت.

Effect of Supplementary Irrigation at Different Growth Stages on the Yield and Water Productivity of Autumn Rapeseed Cultivar Rohan (Khorramabad)

In areas with high rainfall distribution, proper irrigation management, including complementary irrigation, is one of the effective strategies to increase crop production. In order to investigate the effect of supplementary irrigation in different growth stages on the yield and water productivity of Autumn rapeseed, an experiment in the form of a complete randomized block design with five irrigation management treatments including rainfed (I1), single irrigation at flowering stage (I2), single Irrigation at pod filling stage (I3), two irrigation at pod filling stage and flowering (I4), three irrigation at flowering,  and pod filling and grain Filling stages (I5) was carried out at Lorestan University Research Field. Results showed that there was a significant difference between the effects of different irrigation treatments at 1% level. The lowest grain yield, biological yield and oil yield were obtained in I1 treatment with 44.62%, 50.95% and 53.58% decrease, as compared to I5 treatment. The results also showed that by applying irrigation at pod filling stage, grain yield and oil yield were increased by 13.22% and 20.23%, as compared to I1 treatment. The highest total productivity for the grain yield and oil yield was obtained in I5 treatment with 0.252 and 0.073 kg / m3. In general, due to the fact that drought stress in rapeseed calving stages reduces yield, the higher the number of irrigations in rapeseed calving stages, the more the yield.