بررسی تاثیر کیفیت آب آبیاری و زمان برداشت بر خواص رشدی و عملکردی گیاه سورگوم علوفه‌ای

به‌منظور بررسی اثر آبیاری با پساب تصفیه شده فاضلاب و زمان‌های مختلف برداشت بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه سورگوم علوفه‌ای رقم اسپیدفید آزمایشی گلخانه‌ای در قالب طرح کاملاً تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1397 اجرا شد. تیمار رژیم‌های آبیاری در این طرح به‌صورت (w1: آبیاری با آب چاه، w2: اختلاط 75 درصدی پساب و آب چاه، w3: اختلاط 25 درصدی پساب و آب چاه، w4: پساب تصفیه شده فاضلاب) و تیمار زمان برداشت نیز شامل (c1: قبل از گلدهی، c2: بعد از 50 درصد گلدهی و c3: در زمان شیری شدن دانه) بود. نتایج این تحقیق نشان داد که رژیم‌های مختلف آبیاری بر تمامی صفات مورد بررسی (بجز ارتفاع) در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار شده ولی بر ارتفاع معنی‌دار نشد؛ همچنین نتایج گویای معنی‌داری زمان برداشت بر تمامی صفات (به‌جز عرض برگ) در سطح احتمال یک درصد بود ولی این تیمار بر صفت عرض برگ معنی‌دار نشد. از طرفی اثر متقابل رژیم آبیاری و زمان برداشت نیز بر صفات تعداد برگ، طول و عرض سنبله و وزن تر برگ، ساقه و سنبله در سطح احتمال یک درصد و بر ارتفاع، قطر ساقه، تعداد پنجه، طول و عرض برگ در سطح احتمال 5 درصد معنی‌دار شد. نتایج نشان داد که استفاده از درصدهای 25، 75 و 100 درصد اختلاط پساب سبب تغییر عملکرد علوفه به‌میزان 37/5، 29/3 و 12/9 درصد (قبل از گلدهی)؛ 31، 15/3- و 47/4- درصد (بعد از 50 درصد گلدهی) و 11/8-، 35/7- و 28/4- درصد (شیری شدن دانه) شد. به‌میزان بیشترین میزان عملکرد علوفه مربوط به تیمار استفاده از اختلاط 75 درصدی و بعد از 50 درصد گلدهی (46/19 گرم در بوته) بود، به‌عبارت دیگر تیمار استفاده از اختلاط 75 درصدی و بعد از 50 درصد گلدهی و سنبله‌دهی گیاهان تیمار بهینه است.

Investigation of the Effect of Irrigation Water Quality and Harvesting Time on the Yield and Yield Components of Forage Sorghum (Sorghum bicolor L.)

The goal of this study was to investigate the effects of treated urban wastewater and different harvesting times on the yield and yield components of Sorghum (cv. Speed feed) in the greenhouse condition. The research was done based on a completely randomized design including 3 replications as pot planting in Ferdowsi university of Mashhad in 2016. In this study, the effects of four mixtures consisting of the moderations use of the treated urban wastewater and freshwater (0, 25, 75 and 100 percent mixture of treated urban wastewater and freshwater) and three harvesting times level (preflowering, after 50 percent of the plant to flowering, and grain filling stage) on the yield and yield components of Sorghum were evaluated. The results inducted that the effect of different moderations of irrigation regimes on all of them parameter was highly significant (P<0.01), but plant height was nonsignificant; it was also revealed that the effect of harvesting times on all of the parameters was highly significant (P<0.01), but leaf width was nonsignificant. The results also exhibited that the interaction effects of irrigated regimes and harvesting times on the leaf number, panicle length and width, leaf, panicle, and stem was highly significant (P<0.01), but plant height, stem diameter, branches number, and leaf length and width were significant at the  5 percent level (P<0.05). Also, the use of 25, 75, and 100 percent mixture of wastewater resulted in the  forage yield of  37.5, 29.3, and 12.9 percent (preflowering); 31, 15.3, and 47.4 percent (after 50 percent of the plant to flowering),  and 11.8, 35.7 and 28.4 percent (grain filling stage), respectively. The highest forage weights (46.2 g per plant) showed, in the study, irrigated by a mixture of 75 treated wastewater and 25 freshwater, and harvesting the plant after 50 percent in flowering stage; on the other hand, the best treatment in this study irrigation by the mixture of 75 treated wastewater and 25 freshwater and harvesting the plant after 50 percent in the flowering stage, Thus, using the treatment in farm experiment required the field research.