تلفیق مدل‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره مکانی در ارزیابی سناریوهای تخصیص آب

در تعیین تخصیص منابع آب، ابتدا، وضعیت محتمل منابع و مصارف حوضه آبریز سناریوسازی می‌شود سپس، این سناریوها در چارچوب مدیریت بهم ‌پیوسته منابع آب بر اساس اثرات مکانی از دید شاخص‌های توسعه پایدار ارزیابی‌شده و سناریوی برتر ملاک تخصیص آب قرار می‌گیرد. در این ارزیابی‌ها، وجود همزمان توزیع مکانی اثرات تخصیص آب و اندرکنش‌های آن در ماتریس تصمیم، دو ویژگی کلیدی هستند که اغلب در فرایند ارزیابی سناریوها مورد توجه واقع نمی‌شوند. در تحقیق حاضر، به‌منظور اعمال دو ویژگی فوق، دو روش ارزیابی چندمعیاره مکانی تلفیق ‌شده و در فرایند ارزیابی سناریوهای تخصیص آب حوضه ارس به کار گرفته ‌شده است. نتایج این تحقیق نشان داد که مدل‌سازی توزیع مکانی اثرات سناریوهای تخصیص آب و اندرکنش‌های مکانی آنها از طریق روش‌های ارزیابی ساده، امکان‌پذیر نیست. ساده‌سازی و صرف‌نظر کردن دو ویژگی کلیدی فوق در فرایند ارزیابی سناریوها، می‌تواند عدم قطعیت قابل ‌توجه بر نتایج رتبه‌بندی‌ها با ضریب اسپیرمن 1.0 تحمیل کند. در تحقیق حاضر با به‌کارگیری رویکرد تصمیم‌گیری چندمعیاره مکانی تلفیقی و اعمال توام دو ویژگی کلیدی فوق، سناریوی چهارم حائز رتبه برتر شد. رویکرد ارزیابی چندمعیاره مکانی-تلفیقی پیشنهادی در مقایسه با مدل‌های ساده، نتایج رتبه‌بندی متفاوت‌تر و دقیق‌تر با ضریب همبستگی 0.5، 0.6 و 0.7 ارائه کرد.

Integrating Spatial Multi-Criteria Decision-Making Models for Evaluating Water Allocation Scenarios

In determining the allocation of water resources, the probable conditions of water resources and water demands are considered as the water allocation scenarios in the basin scale. Then, these scenarios are evaluated in the context of integrated water resources management and from the perspective of sustainable development indicators. The best scenario is selected in order to determine the water allocations. In these evaluations, there are spatial distributions and their interactions are simultaneously the key charaterictics in the decision matrix. These features are not often considered in the evaluation process. In the present study, distributed indicators and simple and integrated multicriteria evaluation models, including ANP and CP methods, were used to evaluate the water allocation scenarios in the Aras Basin. The results showed that modeling of the spatial distribution and interactions of water allocation impacts was not possible through any of the simple multicriteria evaluation methods. Simplifying and discarding one or two key features in the evaluation process can lead to significant uncertainties on rankings with a Spearman coefficient of 0.1. By implementing the integrated spatial decisionmaking approach and applying two features simultaneously, the fourth scenario was ranked first. The proposed approach was compared with the individual models, showing more accurate, with the correlation coefficients of 0.5, 0.6 and 0.7.