تغییرات ویژگی‎های فیزیکوشیمیایی خاک‌‎ها تحت تاثیر ریزوسفر و تاج پوشش درختچه‎های بادام وحشی وامچک (Amygdalus Arabica Olive.) با سنین مختلف

در اکوسیستم های خشک و نیمه خشک، تک درختان تاثیر مهمی بر ویژگی های خاک داشته و از طریق سیستم ریزوسفر و تاج پوشش های خود، تاثیر بسزایی در حاصلخیزی، حفاظت و بهبود کیفیت خاک دارند. به‌منظور مطالعه تاثیرات توالی زمانی سن درختچه های بادام وحشی وامچک روی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک، نمونه های خاک از اعماق 20-0، 60-40، 100-80 و 140-120 سانتی متری از دو فاصله یقه درخت (ریزوسفر) و لبه تاج پوشش درختان با سنین 30، 50 و 130 ساله و یک موقعیت شاهد (فاقد درخت) از منطقه انجرک واقع در جنوب شرقی شهرستان بافت، استان کرمان با سه تکرار برداشت شد. ویژگی های پ هاش، قابلیت هدایت الکتریکی، ماده آلی، آهک، پتاسیم قابل استفاده و غیرتبادلی و بافت خاک اندازه گیری شد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که ویژگی های خاک اندازه گیری شده از اعماق مختلف در منطقه مورد مطالعه، تحت تاثیر سن و تاج پوشش درختچه های جنگلی بادام وحشی وامچک قرار گرفته اند. بیشترین و کمترین مقدار پ هاش به‌ترتیب درخاک های شاهد و تحت پوشش درختچه های 130 ساله مشاهده می شود و مقدار قابلیت هدایت الکتریکی خاک در زیر تاج درختچه ها بیشتر از انتهای تاج است. تجمع کربن، نیتروژن و مواد مغذی در زیر تاج پوشش درختچه ها، جزایر حاصلخیزی اطراف هر درختچه را ایجاد کرده و به‌طور کلی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک با افزایش سن درختچه های بادام وحشی وامچک بهبود یافته است. در مجموع حضور این درختچه ها در مجموع، آثار مثبتی بر ویژگی های خاک داشته و لذا از بین رفتن آنها منجر به کاهش چشمگیر کیفیت ویژگی های خاک و مستعد شدن آنها به فرسایش خاک می شود.

changes in physical and chemical soil properties under the influence of the rhizosphere and canopy of wild almond trees (amygdalus arabica olive.) with different ages

in arid and semiarid ecosystems, isolated trees significantly influence the soil properties and can have a great impact on the soil fertility as well as the conservation and improvement of soil quality. this investigation was conducted to examine the influence of wild almond (amygdalus arabica olive.) trees having different ages on the physical and chemical soil properties. soil samples were taken from the depths of 020, 4060, 80100 and 120140 cm at two distances from the tree crown including the basal area (referred to as the rhizosphere) and the canopy edge in 3 replications for the 30, 50, and 130 yearold stands and also, in a control site, all in the anjarak area, southeast of baft city, kerman province. soil properties including ph, ec, organic matter, calcium carbonate equivalent, available and nonexchangeable potassium and soil texture were measured in all samples. the results indicated that the measured soil properties in different depths in the study area had been influenced by the age and the canopy size of the wild almond trees. the highest and the lowest amount of ph were found in the control soil and the soils covered by 130 yearold trees, respectively. besides, the electrical conductivity of the soil under the tree crown was more than that of the soil in the canopy edge. the accumulation of c, n, and other nutrients under the tree canopies resulted in the creation of fertility islands surrounding the trees. furthermore, the soil physical and chemical properties were greatly improved with the increase in the tree age of amygdalus arabica olive. as the conclusion, wild almond trees could have very positive effects on soil properties. therefore, it is essential to protect the trees. otherwise, the risk of soil quality reduction would be increased and soils might become more susceptible to soil erosion.