تخمین میزان رواناب شهری برای تامین نیاز آبی فضای سبز (مطالعه موردی: شهر سرپل ذهاب)

امروزه تامین آب برای بخش‌های مصرف خانگی، کشاورزی، فضای سبز و صنعت، یکی از مهم‌ترین چالش‌های دولت‌ها در بسیاری از مناطق جهان به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک نظیر ایران است. هدف از این پژوهش شبیه‌سازی رواناب حاصل از بارش روزانه شهر سرپل ذهاب، براورد مقدار نیاز آبی فضای سبز منطقه و جمع‌آوری رواناب براورد شده برای آبیاری فضای سبز منطقه است. در پژوهش حاضر پس از تهیه اطلاعات و نقشه dem از محدوده مورد مطالعه، زیرحوضه‌ها به‌صورت مجزا استخراج شدند. پس از تهیه و تولید لایه‌های هیدرولوژیکی، اقلیمی، فیزیوگرافی منطقه و تلفیق آنها با هم، منطقه مورد بررسی قرار گرفت. شبیه‌سازی بارش رواناب از طریق مدل هیدرولوژیکی hechms انجام گرفت. سپس عمق رواناب و حجم سیلاب زیرحوضه‌ها از روش scs به‌دست آمد. از طرف دیگر نیاز آبی فضای سبز شهر سرپل ذهاب از طریق بارش موثر به‌وسیله چهار روش شامل scs، 80 درصدی، قابل‌اطمینان و usda برای هر ماه به‌صورت جداگانه براورد شد. درنهایت مقدار نیاز خالص آبی فضای سبز در هر ماه برای چهار روش (scs، 80 درصدی، روش قابل‌اطمینان و usda) به‌دست آمد. نتایج این مطالعه نشان داد که نقش شماره منحنی رواناب در شدت نفوذ از بقیه متغیرها بیشتر است. درنتیجه نفوذناپذیری سطح حوضه‌های شهری و تغییراتی که در اثر رشد و توسعه شهر به‌وجود می‌آید مانند از بین بردن پوشش گیاهی، تراکم خاک و ایجاد سیستم جمع‌آوری و هدایت آب‌های سطحی به‌مقدار زیادی از نفوذ آب در خاک می‌کاهد. درنتیجه نتایج نشان داد مقدار نیاز خالص آبیاری برای پنج ماه از اوایل اردیبهشت تا اواخر شهریور به‌وسیله روش‌های scs،80 درصدی، روش قابل‌اطمینان و usda به‌ترتیب برابر با 243525، 238062، 267865 و 236458 مترمکعب است. مقدار حجم رواناب براورد شده 266000 مترمکعب است که با توجه به مساحت فضای سبز شهر سرپل ذهاب و نیاز آبی ماهانه برای آبیاری، رواناب براورد شده از نظر هر چهار روش آب موردنیاز برای آبیاری به مدت پنج ماه از اوایل اردیبهشت تا اواخر شهریور را تامین می‌کند.

Estimation of Urban Runoff to Supply for Irrigation of Green Space (A Case Study: Sarpol-e Zahab )

Nowadays, water supply for the sectors of household consumption, agriculture, green spaces and industry is currently one of the most important challenges for governments in many parts of the world, especially in arid and semiarid climate regions such as Iran. The aim of this study was to simulate the amount of runoff from the daily precipitation for Sarpole Zahab city, for the purpose of estimating the required amount of water for the irrigation of the green spaces of the city. In this study. After providing information and using the Digital Elevation Model (DEM) map of city, all individual subbasins of the basin were produced. All data related to creating and overlaying hydrologic, climatologic and physiographic layers were used according to the HECHMS hydrologic model. The runoff depth and flood volume of each subbasin were obtained through the SCS method. Then the required amount of water for the green areas of Sarpole Zahab city was calculated. The efficient rainfall was estimated using four methods including SCS, 80 percentage, reliability, and USDA for each month, separately. Finally, the amount of needed water for the green area was obtained using these four mentioned methods. The results indicated that the role of curve number in the infiltration rate was more than other variants. Impermeability of urban basins and changes was created due to the growth and development of the city such as removal of vegetation, soil compaction, creation of the water collection and leading surface waters, decreasing the amount of water penetrating to soil significantly. The amount of surface water for subbasins was estimated to be 266000 cubic meters. Besides, the results showed the amount of required water for 5 months of the year (from early May to September late) using four methods of SCS, 80percentage, reliability and USDA was equal to 243525, 238062, 267865 and 236458 cubic meters, respectively. The amount of the estimated runoff volume was 266,000 cubic meters. Regarding the area of green spaces in Sarpole Zahab city and its daily need of water, this volume of water could supply the required amount of water to irrigate the green area of the city for five months (From May to September).