تحلیل زمانی و مکانی روند آبدهی رودخانه کر و خشکسالی حوضه سد درودزن

رودخانه کر تامین‌کننده بخش مهمی از نیاز آبی، حوضه سد درودزن و مناطق اطراف آن در استان فارس است. در این پژوهش خشکسالی‌های هواشناسی و هیدرولوژیک این منطقه در چهار دهه اخیر بررسی شده است. بدین منظور روند زمانی و مکانی تغییرات جریان رودخانه در شش ایستگاه منتخب و در سه چارچوب زمانی ماهانه، فصلی و سالانه بررسی شد. همچنین روند شاخص خشکسالی بارش استاندارد شده spi، در پنج ایستگاه منتخب با روش من کندال اصلاح‌‌شده، مطالعه شد. نتایج نشان داد، روند جریان در همه چارچوب‌های زمانی کاهشی بوده است. روندهای کاهشی معنادار، در سطح اطمینان 95 درصد، در مقیاس ماهانه‌، سالانه و نیز ماه‌های گرم سال از اردیبهشت تا شهریور مشاهده شد. این روندهای کاهشی معنادار از نظر مکانی در ایستگاه‌های میانه حوضه در مجاورت دشت‌های کشاورزی واقع شده‌اند. روند افزایشی معنادار تنها در ایستگاه سد درودزن، در خروجی حوضه و در ماه‌های گرم سال وجود دارد. درباره شاخص spi نیز روندها در تمام چارچوب‌های زمانی کاهشی بوده است و تنها در دو ایستگاه و در چارچوب‌های زمانی بلند‌مدت 9، 12 و 18 ماهه در سطح اطمینان 95 درصد معنی‌دار هستند. نتایج حاکی از وقوع خشکسالی‌های خیلی شدید (2 > spi) در طی سال‌های 62 1361 و 87 1386 است.

Spatial and Temporal Trend Analysis of Stream Flow in the Kor River and Drought in the Doroodzan Dam Basin

The Kor River in Fars province supplies an important part of water requirement in the Doroodzan dam basin and its surrounding area. In this study, the meteorological and hydrological droughts of this area were investigated in the last four decades. For this purpose, the temporal and spatial trend variability of the stream flow was investigated in monthly, seasonal, and annual time scales in the 6 selected stations. The trends of Standardized Precipitation Index SPI, as the drought index, in the 5 selected stations were also studied by the modified MannKendall method. The results indicated that the trend in the stream flow was decreasing in all time scales. Significant downward trends were observed at 95% confidence level on monthly, annual and monthly time scales, especially in the warm months from May to September. These significant downward trends were located spatially in the stations located near the agriculture area, in the middle part of the basin. The significant upward trend existed only at the Doroodzan dam station, at the outlet in the area and in the warm months of the year. In the case of the SPI index, trends were decreasing in all time scales and were significant only at 2 stations in the longterm periods, 9, 12, and 18 months, at 95% confidence level. The results, therefore, indicated the occurrence of severe droughts (SPI<2) during 198283 and 20078 periods.