بررسی تاثیر زئولیت بر ضرایب مدل‌های منحنی رطوبتی خاک در دو بافت شنی و لومی

یکی از عناصر مهم در آبیاری مکانیزه، اطلاع از رابطه بین نیروی مکش (نیروی ماتریک) و رطوبت خاک است که به منحنی رطوبتی موسوم است. شکل و ضرایب این منحنی تحت‌ تاثیر بافت و ساختار خاک بوده و با اصلاح ساختار خاک می‌تواند تغییر کند. مهم‌ترین اهداف این مطالعه عبارتند ازبررسی اثراستفاده از زئولیت بر ظرفیت نگهداری آب و ضرایب مدل‌های منحنی رطوبتی دو بافت خاک شنی و لومی و تاثیر استفاده از زئولیت بر شکل و ضرایب منحنی رطوبتی خاک بر اساس مدل‌های مختلف ارائه شده که برخی از آنها تاکنون در ایران استفاده نشده است، زئولیت در سطوح مصرف (2، 5 و 10 درصد) به خاک‌ها اضافه شد. رطوبت هر خاک در مکش‌های مختلف در 12 نقطه با استفاده از دستگاه دیکاگون تعیین شد. ضرایب منحنی رطوبتی خاک با استفاده از نرم‌افزار و برازش شش مدل بروکس‌و‌کوری (brooks and corey) ، کاسوگی (kosugi) ، دارنر(durner) ، فردلاند‌و زینگ (fredlund and xing) ، ون‌گنوختن (vangenuchten) و سکی (seki) به‌دست آمد. نتایج نشان‌ داد که در تمامی مدل‌ها مقدار پارامتر sө و rө با کاربرد زئولیت و افزایش سطح استفاده افزایش می‌یابد . ظرفیت نگهداشت آب نیز با کاربرد زئولیت افزایش می‌یابد. سایر نتایج نشان داد که بهترین مدل برای تخمین منحنی رطوبتی خاک‌های لومی و شنی مدل دارنر است و ضعیف‌ترین مدل‌ها در خاک لومی مدل بروکس‌و‌کوری و مدل کاسوگی و در خاک شنی مدل بروکس‌و‌کوری و مدل ون گنوختن هستند.

Investigating the Effect of Zeolite on the Coefficients of Soil Moisture Curve Models in Two Sandy and Loamy Texture

One of the important elements in mechanized irrigation is to know the relation between suction force (matric force) and soil moisture, which is referred to as moisture curve. The shape and coefficients of this curve are influenced by the texture and structure of the soil and can change with soil structure modification. The most important goals of this study were to evaluate the effect of using zeolite on water holding capacity and coefficients of moisture curve patterns of two sandy and loamy soil texture, the effect of using zeolite on the shape and soil moisture curve coefficients based on various models, some of them so far in Iran, zeolite was added to soils at levels of consumption (2, 5 and 10%). The moisture content of each soil was determined at various points in 12 points using a Dicagon machine. Soil moisture curve coefficients using software and fittings of six Brooks and Corey models, Kosugi, Durner, Fredlund and Xing, VanGenuchten and Seki. The results indicate that in all models, the parameter value increases with the use of zeolite and increase the level of use. Water storage capacity also increases with the use of zeolite. Other results showed that the best model for estimating the moisture curve of laryngeal and sandy soils of the Darren model is weakest and the weakest models in the lush soils of the broccoli model and Kasughi model and in the sandy soil of the Brooksouli model Blindness and modelgnuchten Shand.