نقش دوغاب آهک هیدراته در تثبیت حرکت ماسه‌های بادی

ایجاد لایه محافظ بر سطح تپه‌های ماسه‌ای با هدف کاهش فرسایش آن، سالیان طولانی مرسوم بوده است. استفاده از مالچ‌های نفتی در بعضی از کشورها، علاوه بر هزینه‌های زیاد، مشکلات فراوان زیست‌محیطی در بر داشته است. در این تحقیق از دوغاب آهک هیدراته به‌عنوان پوشش محافظ (مالچ) ماسه‌های بادی استفاده شد. این دوغاب در سه تیمار با نسبت‌های 3، 5 و 7 درصد آهک آماده و با آب‌پاش، به‌طور یکنواخت بر سطح پلات‌های با ابعاد 2 ×5 متر از تپه‌های ماسه پاشیده شد. ضخامت میانگین هر لایه مالچی با کولیس اندازه‌گیری و میزان سایش آن در فاصله زمانی دو ماهه در هر پلات از تیمارهای سه‌گانه مالچ آهکی و شاهد، با استفاده از نقاط نشانه‌گذاری در سه محل محاسبه شد. تحلیل آماری داده‌ها با نرم‌افزارهای spss و excel انجام شد. نتایج نشان داد، که لایه مالچ دوغاب آهک سه درصد در مقابل سایش بادی مقاومت کافی نداشته و با تیمار شاهد قابل مقایسه است. نتایج سایش لایه‌های مالچ دوغاب آهک پنج و هفت درصد حاکی است که با افزایش میزان درصد آهک مقاومت مالچ در مقابل سایش باد افزایش یافته است. لایه مالچ دوغاب آهک هفت درصد با ضخامت 6.3 میلی‌متر، بیشترین مقاومت سایشی را در شرایط طبیعی محل از خود نشان داد.

The Effect of Hydrated Lime Slurry on Stabilizing Sand Dunes Mobility

Creating a mulch layer on the sand dunes surface has long been applied to reduce their mobility. However, application of oil mulch in some countries, in addition to high costs, has many environmental problems. In this research, the hydrated lime slurry was used as a protective cover on the sand dunes. The slurry was prepared in three treatments with 3, 5 and 7% lime and sprayed uniformly on 2 ×5 m plots on the sand dunes surface. The average thickness of different types of mulch was measured by a caliper and then their abrasions were calculated in twomonth intervals for three calcareous and controlling treatments at three locations. Statistical analysis was performed by using SPSS and the Excel software. The results showed that the 3% lime slurry layer had no resistance to wind abrasion and was comparable to the controlling sites. The results obtained for the 5 and 7% lime slurry mulch layers indicated that the increase in lime percentage raised the mulch resistance against the wind abrasion. The 7% lime slurry layer with a 6.3 mm thickness showed the highest abrasion resistance in the natural conditions.