تحلیل روندهای بارش و خشکسالی در برخی مناطق مرطوب تا نیمه‌خشک ایران

در این مطالعه، روند تغییرات شاخص بارش استانداردشده در بازه 12 ماهه (spi12) و بارش فصلی و سالانه طی 2014-1976 در 21 ایستگاه همدید مرطوب و نیمه خشک ایران بررسی شد. پس از حذف همبستگی سریالی در برخی از سری ها، روند تغییرات بارش و spi-12 به وسیله آزمون ناپارامتری من کندال ارزیابی شد. نتایج این پژوهش نشان داد که روند بارش سالانه در تمامی ایستگاه ها طی 39 سال اخیر کاهشی بود. روند بارش فصلی در زمستان، بهار، پاییز و تابستان به ترتیب در حدود 90، 95، 47 و 33 درصد از ایستگاه ها کاهشی بود. روند نزولی بارش زمستانی در مناطق سنندج، خوی، ارومیه، همدان، مشهد، تربیت حیدریه، نوژه و قزوین معنی دار بود. همچنین، روند سری spi-12 در تمامی ایستگاه ها به غیر از شهرکرد کاهشی بود. به علاوه، spi-12 فقط در ایستگاه های سنندج و فسا روند نزولی معنی دار داشت. شدیدترین خشکسالی نیز در ایستگاه های همدان، رامسر و ارومیه در 2000- 1999 و در تبریز، سنندج، شیراز، فسا، قزوین، مشهد، تربت حیدریه، شهرکرد، گرگان و کرمانشاه در دوره 20092008 رخ داده است. نتایج این پژوهش نشان داد که روند بارش بخش عمده ایی از منطقه مورد مطالعه به ویژه در قسمت های نیمه خشک شمال شرقی و جنوب غربی ایران در اثر خشکسالی های شدید و طولانی دهه اخیر (2015-2005) تغییر کرده است.