منشایابی رخساره‌های بادی با استفاده از روش‌های ژئومورفولوژیک و رسوب‌شناسی (مطالعه موردی: حوضه آب باریک بم کرمان)

حوضه آب باریک بم از زیر حوضه های آبریز کویر لوت مانند تمام مناطق بیابانی دیگر دارای معضل فرسایش بادی و طوفان های ماسه ای و شنی است. حاصل این طوفان های ماسه ای و شنی به صورت رخساره های تپه ماسه ای منفرد و پیوسته جلوه گر می شود. در این تحقیق با استفاده از روش های رسوب شناسی منشاء (جهت و مکان) نقاط برداشت شناسایی گردید و به روش گام به گام و مرحله بندی انجام گرفت . در مرحله اول جهت اصلی مناطق برداشت نسبت به تپه های ماسه ای به کمک بررسی هایی از قبیل جمع آوری اطلاعات مردمی ، مطالعه مورفولوژی عمومی و واحد تپه های ماسه ای ، مقایسه عکس های هوایی در دوره های مختلف و تجزیه و تحلیل بادهای منطقه تعیین گردید. در مرحله دوم با انجام بررسی هایی مانند مطالعه رخساره های ژئومرفولوژی اراضی مناطق برداشت با تاکید بر مرفودمینامیک باد، دانه بندی عناصر تپه های ماسه ای و خاک سطحی رخساره های فرسایشی اراضی قطاع برداشت ، بررسی مرفوسکوپی ذرات تشکیل دهنده نمونه ها و تعیین اندیس هایی مانند قطر میانه ، گردشدگی ، جورشدگی و کانی شناسی نمونه ها، منشاء ماسه های حوضه شناسایی گردید. نتایج نشان داد که منشاء اصلی و عمده ماسه های این حوضه، اراضی رخساره جلگه رسی و زمین های کشاورزی و به خصوص اراضی کشاورزی رها شده می باشد. همچنین جهت اصلی حرکت مناطق برداشت از سمت جنوب و جنوب غربی به سمت شمال و شمال شرقی حوضه می باشد. کاربرد نتایج حاصل از این پژوهش می تواند منجر به اصلاح روش های مدیریتی مورد استفاده و کنترل و مقابله با گسترش معضل فرسایش بادی و طوفان های ماسه ای و شنی گردد.