بررسی میزان تحمل به خشکی لاینها و ارقام گندم مناطق سرد کشور

به منظور بررسی میزان تحمل به خشکی ارقام گندم شرکت کننده در آزمایش یکنواخت سراسری مناطق سرد کشور(c-75) آزمایشی با استفاده از طرح کرتهای خرد شده نواری در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال زراعی 79-1377 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی طرق مشهد به اجرا در آمد. در کرتهای اصلی ( فاکتور افقی) آبیاری در سه سطح شامل a1: دور آبیاری 10 روزa2: دور آبیاری 20 روزa3: دور آبیاری 30 روز، و کرتهای فرعی( فاکتور عمودی) شمال 20 لاین و رقم گندم نان با تیپ رشد زمستانه و بینابین آزمایش یکنواخت سراسری مناطق سرد کشور (c-75:1-20) بود. تاریخ کاشت، میزان بذر و کود مصرفی بر اساس عرف ایستگاه و نیاز زراعی ارقام در نظر گرفته شد. در طول دوره رشد و نمو از صفات زراعی، مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی یادداشت بردای بعمل آمد. مقدار آب آبیاری مورد نیاز هر کرت آزمایشی در هر مرحله آبیای بر اساس اختلاف رطوبت خاک قبل از آبیاری و میزان رطوبت ظرفیت زراعی که قبلا اندازه گیری شده بود تعیین و بوسیله سیستم قطره ای اعمال شد. نتایج تجزیه واریانس مرکب دو ساله نشان داد اثر آبیاری بر عملکرد دانه، عملکرد کل ماده خشک، تعداد سنبله در متر مربع، وزن هزار دانه و شاخص برداشت معنی دار بوده و افزایش دور آبیاری باعث کاهش این صفات شد. ارقام مورد استفاده در این تحقیق از نظر صفاتی چون تعداد دانه در سنبله، شاخص برداشت، طول پدانکل، ارتفاع بوته ، تعداد روز تا ظهور سنبله و تعداد روز تا رسیدگی با همدیگر تفاوت داشتند. تیمار a2 از بالاترین راندمان بهره وری آب( عملکرد دانه به ازای آب مصرفی) برخوردار بود. شماره های c-75-6 > و c-75-16 دارای عملکرد دانه ، عملکرد کل ماده خشک و تعداد سنبله در متر مربع بالاتری در شرایط تیمار a1 بودند. شماره های c-75-9 و c-75-14 از انعطاف پذیری خوبی برخوردار بوده و می توانند در شرایط تنش خشکی قابل استفاده باشند. این ارقام از زودرسی نسبی برخوردار بوده و همچنین دارای تعداد سنبله بیشتر در واحد سطح و شاخص برداشت بالاتر نسبت به سایر ارقام بودند. بعلاوه این ارقام از راندمان بهره وری بالای آب برخوردار بوده و در تیمارهای a3, a2 شاخص تحمل به خشکی آنها مناسبتر بود.