اثر کاهش قدرت منبع بر انتقال مجدد کربوهیدراتهای محلول ساقه در سه رقم جو

در آزمایشی مزرعه ای اثرات کاهش قدرت منبع با اعمال تیمارهای حذف برگ پرچم، حذف تمام برگها بجز برگ پرچم و حذف ریشک در زمان گل شکفتگی بر سه رقم جو شش ردیفه(hordeum vulgare l.) به نامهای استار، ریحان و والفجر در قالب یک طرح بلوکهای کامل تصادفی و بصورت کرتهای دوبار خرد شده در سه تکرار بررسی شد. نتایج نشان داد که حذف برگ پرچم اثر معنی داری بر وزن خشک و محتوای کربوهیدارت محلول بخش های بالایی و پایینی ساقه نداشت، در حالیکه حذف تمام برگها بجز برگ پرچم هم در زمان حداکثر وزن ساقه و هم در زمان رسیدگی محتوای کربوهیدرات محلول بخش های ساقه را کاهش داد از سوی دیگر با آنکه حذف ریشک به دلیل حذف قسمتی از سطح سبز گیاه تیماری در جهت کاهش قدرت منبع بود، اما محتوای کربوهیدرات محلول بخش های ساقه را در زمان رسیدگی بطور معنی داری نسبت به شاهد افزایش داد. این احتمال وجود دارد که کاهش جریان تعرق سنبله در اثر حذف ریشکها منجر به کاهش جریان سیتوکینین از ریشه به سنبله کاهش تعداد سلولهای آندوسپرمی و در نتیجه کاهش قدرت مخزن زایشی در جلب مواد پرورده ذخیره ای شده و باعث افزایش محتوای کربوهیدرات محلول بخش های ساقه گردیده است. محاسبه سهم انتقال مجدد بر اساس تفاوت محتوای کربوهیدرات محلول بخش های ساقه نشان داد که در هر سه رقم میزان انتقال مجدد از بخش بالایی ساقه بیشتر از بخش پایینی ساقه بود و در مجموع انتقال مجدد کربوهیدراتهای محلول ساقه حد فاصل زمان حداکثر وزن ساقه و رسیدگی در رقم های استار، ریحان و والفجر به ترتیب 85/1، 33/6 و صفر درصد از افزایش وزن دانه سنبله اصلی را توجیه می کند. بنابر یافته های این پژوهش انتقال مجدد کربوهیدراتهای محلول ساقه نمی تواند سهم قابل توجهی در پرکردن دانه داشته باشد و احتمالا نقش فتوسنتز پس از گل شکفتگی بسیار مهمتر است.