بررسی ژنتیکی صفت جدید چند مادگی ( چند بذری ) در آمفی پلوئید جدیدتربتی پایرم

در این مقاله وضعیت ژنتیکی صفت جدید چندمادگی ( چندبذری ) در گلهای نارس و بالغ یک لاین از غله جدید تریتی پایر حاصل از تلاقی رقم گندم تترا پلوئید کرسو با گونه وحشی علف شور ساحل ( creso × thinopyrum bessarabicum ) مورد بررسی قرار گرفت . وجود چندمادگی طبیعی و تولید بیش از یک بذردر هر گل در پایه های مادری و پدری دیگر لاینهای تریتی پیرم نیز بررسی و نحوه وراثت ژنتیکی این صفت مورد ارزیابی قرار گرفت . نتایج نشان داد چند بذری در هر گل پدیده ای پیش از گرده افشانی است یعنی وجود چندمادگی طبیعی درهر گل است که منجر به تولید چندبذری می شود . مطالعه این صفت با آزمون کای مربع ( x2) در جامعه گیاهی کوچک نسل f2( 107 گیاه )حاصل از تلاقی لاین تریتی پایرم cr/b دیگر لاینهای تریتی پایرم ma/b, st/b, ka/b احتمالا دلالت بروجود دو ژن مغلوب بصورت اثر متقابل ژنهای مضاف ( یک بوته با گل چندمادگی به 15 بوته با گل یک مادگی ) در کنترل این صفت دارد که احتمالا یکی در والد مادری ( رقم کرسو ) و دیگری در رقم پدری ( علف شور ) می باشند . رای تعیین عدد کروموزومی بذور چندتایی درهر گل از تهیه نمونه میتوز به روش سیتولوژی کلاسیک و جهت بررسی وراثت کروموزمی و تعیین احتمالی کروموزم با کروزموزومهای حامل ژنهای مذکور مطالعه مقدماتی درایجاد و شناسایی لاینهای مونوسومی واریته کرسو ( گندم دوروم ( حاوی یک کروموزم همیولوگ اضافه از گونه وحشی علف شور ( thinopyrum bessarabicum) در تلاقی برگشتی لاین تریتی پایرم cr/b با رقم کرسو با مارکرهای مرفولوژی و همچنین از روش هیبریداسیون dna ‌ فلورسنت در محل ( فیش ) استفاده شد نتایج نشان داد عدد کروموزمی بذور دو قلو در هر گل مشابه با عدد کروموزمی لاین تریتی پایرم ثابت و برابر 42 می باشد بنابراین چندبذری نتیجه تلاقی چندگرده متفاوت با چندمادگی مجزا در هر گل است . گیاهان جوامع f3 و f4 حاصل از تلاقی برگشتی بر اساس صفات مرفولوژی بویژه ارتفاع و شباهتهای مرفولوژی با لاینهای گندم رقم بهاره چینی حاوی کروموزمهای اضافی گونه وحشی علف شور ( بسارابیکوم ) مانند cs/2e ‌و cs/4e در 7 گروه شناسایی و تفکیک شدند اگرچه روش هیبریداسیون dna فلورسنت در محل ( fish )در نمونه های کروموزمی میوز گیاهان 29 کروموزمی جوامع f2 و f5 وجود یک کروموزم از کروموزمهای گونه وحشی در ساختار کروموزمی آنها را نشان داد ولی در هیچیک از گیاهان 7 گروه مونوسومی صفت چندمادگی ( چندبذری) مشاهد نگردید .