مطالعه بیولوژیک و ارزیابی کارآیی Trichogramma brassica Bezsenko ( Hymenoptera : Trichogrammatide ) علیه ساقه خواران نیشکر Sesamia spp . ( Lepidiptera : Noctuidae )

کارآیی زنبورهای پارایتوئید trichogramma brassicae bezdenko که روی شب پره heliothis zea boddie پرورش یافته بودند، در پارازیته کردن تخمهای دو گونه شب پره ساقه خوار گیاه نیشکر sesarnia nonagriodes t & b. و s. cretica led. در شرایط آزمایشگاه و گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق، هفت صفت بیولوژیک زنبور پارازیتوئید ( طول دوره رشد، طول عمر، طول بدن، درصد ظهور حشرات، ماده زایی و ماده های ناقص و. نسبت جنسی) ارزیابی شد. نتایج آزمایشگاهی نشان داد که زنبورهای t. brassicae حدود 50% تخمهای s. cretica و 5/58 % تخمهای s. monagrioides را پارازیته کردند که از نظر آماری بین آنها تفاوت معنی داری وجود نداشت. بین درصد خروج حشرات کامل از تخمها (87%)، درصد ماده زائی(71%) ، ماده های ناقص (5/2%)، میزان طول عمر(3/2 روز) و طول دوره رشد (6/8 روز) در زنبورهای تریکوگراما که روی تخمهای s. cretica پرورش یافته بودند، در مقایسه با همین مشخصات برای زنبورهای پارازیتوئیدی که روی تخمهای h. zea رشد کرده بودند، تفاوت معنی داری وجود نداشت ( به ترتیب 93%، 69%، 2/3% ، 2 روز و 5/8 روز) . ولی طول بدن زنبورهای ماده تریکوگراما که روی تخمهای s. cretica رشد کرده (39/0 میلیمتر) ، بیشتر از طول بدن (33/0 میلیمتر) ماده هایی که روی h. zea پروش یافته اند بودند. در شرایط گلخانه، زنبور تریکوگراما به طور متوسط 4/56% تخمهای شب پره s. zea را که روی گیاه نیشکر وجود داشتند پارازیته نمود. حدود 6/21% از تخمها به علت تغذیه زنبورهای پارازیتوئید(host feeding) خشک شدند. این میزان بر روی تخمهای شاهد و بدون زنبور 1/4 % برآورد گردید. نتایج این آزمایش نشان داد که زنبور تریکوگراما پتانسیل نسبتا خوبی در مزارع نیشکر جهت کنترل ساقه خواران sesamia spp. در قالب برنامه های ipm و کشاورزی پایدار ( یعنی استفاده حداکثر از عوامل کنترل کننده طبیعی و استفاده از آلاینده های محیط زیست ) دارد.