بررسی وضعیت تولید مثلی مولدین تاسماهی ایرانی (Acipenser persicus ) در حوزه جنوب شرق دریای خزر

از اسفند 1379 تا اردیبهشت 1380 از 222 مولد تاسماهی ایرانی، شامل 178 نمونه ماده و 44 نمونه نر در کارگاه شهید مرجانی جهت بررسی وضعیت تولید مثلی گونه تاسماهی ایرانی در حوزه جنوب شرقی دریای خزر نمونه برداری شد. دراین بررسی فراوانی سنی، طولی و وزنی مولدین نر و ماده و شاخص قطعیت جنسی، درصد لقاح و تاثیر درجه حرارت بر روی درصد لقاح، مدت زمان رسیدگی مولدین و درصد جوابدهی مولدین به تزریق هیپوفیز در نمونه ها مورد بررسی قرار گرفت. در مولدین ماده نمونه ها20-19 ساله و نمونه های 24-1/21 کیلوگرمی و 160-151 ساتی متری، بیشترین فراوانی را داشتند. دامنه شاخص قطبیت جنسی در مولدین بین 5/9-3/4 بود و دامنه مزبور در چهار گروه مورد بررسی قرارگرفت و مقایسه گروهها تفاوت معنی داری را در پارامتر درصد لقاح نشان داد. تغییرات درصد لقاح در این گروه ها بررسی و بالاترین درصد لقاح، در گروه 8-1/7 ملاحظه گردید. در ارتباط با تاثیر درجه حرارت مدت زمان رسیدگی مولدین و درصد لقاح در حرارت 18-1/16 درجه سانتی گراد مشاهده شد. با افزایش درجه حرارت مدت زمان رسیدگی مولدین و درصد جوابدهی مولدین به تزریق هیپوفیز کاهش یافت. سن مولدین به چهار گروه تقسیم و تغییرات پارامترهای مورفوفیزیولوژیکی و عوامل تکثیر در این گروه ها بررسی گردید. گرو هها در پارامترهای طول چنگالی، وزن بدن، وزن گناد، هم آوری مطلق، درصد لقاح فاکتور وضعیت در سطح a=0.05 با هم دیگر اختلاف معنی دار داشتند. نتایج مطالعات نشان داد که با افزایش سن مولدین و کاهش درصد لقاح، این مولدین برای تکثیر مصنوعی مناسب نبوده و بهتر است برای استحصال خاویار از آنها استفاده شود. همچنین فاکتور وضعیت در مولدین سنین پایین تر بیشتر از مولدین سنین بالا بود.