بررسی پاسخ های رشدی و تجمع پرولین در سه رقم زیتون بومی ایران به تنش خشکی

در راستای انتخاب ارقام مقاوم به خشکی به منظور توسعه کشت باغات در مناطق خشک و نیمه خشک ایران ، بررسی اثر تنش خشکی بر عکس العمل مورفولوژیکی و بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی قلمه های ریشه دار شده برخی از ارقام زیتون بومی ایران زرد ، روغنی و ماری طارم مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت . گیاهان جوان زیتون یکساله ارقام فوق در یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی تحت تنش خشکی قرار گرفتند . تیمارهای آبیاری شامل رطوبت خاک در حد ظرفیت مزرعه شاهد تنش ملایم پتانسیل آب خاک 5/0 - مگاپاسکال و تنش شدید پتانسیل آب خاک 5/1 مگا پاسکال بودند . بر اساس نتایج به دست آمده به طور کلی وزن خشک ریشه ، شاخه و برگ بسته به رقم با افزایش تنش خشکی کاهش نشان دادند . وزن خشک ریشه . شاخه و برگ به ترتیب در ارقام روغنی ، زرد و ماری طارم با افزایش تنش رطوبت در مقایسه با شاهد کاهش یافتند . میزان ماده خشک اندام ها در گیاهان تحت تنش رقم ماری طارم در مقایسه با شاهد همان گونه بهتر بود . ارتفاع گیاهان ارقام ماری طارم و زرد تحت تیمار تنش ملایم در مقایسه با شاهد اختلاف معنی داری نداشتند در حالیکه در رقم روغنی بین تیمار شاهد با تیمار 5/0 مگا پاسکال و 5/1- مگاپاسکال اختلاف معنی دار بود . بطور کلی میزان پرولین برگ در تمام ارقام با افزایش تنش افزایش نشان داد . پتانسیل آب برگ قبل از طلوع آفتاب در گیاهان تحت تیمار تنش ملایم 5/0 مگا پاسکال و شدید 5/1- مگا پاسکال در هر سه رقم با افزایش مدت تنش خشکی نشان داد و این اختلاف در مقایسه با شاهد کاملا معنی دار بود . ارقام مختلف تحت تنش شدید اختلاف معنی داری در پتانسیل آب برگ نشان دادند . اندازه گیری میزان نسبی آب برگ نشان داد که میزان نسبی آب برگ با افزایش تنش کاهش می یابد . کاهش در میزان نسبی آب برگ به ترتیب در ارقام روغنی ، زرد ماری طارم بیشتر بود . از این بررسی می توان نتیجه گیری نمود که ارقام ماری طارم ، زرد و روغنی به ترتیب رشد و سازگاری بهتری با شرایط خشک نشان می دهند .