ارزیابی 30 رقم گندم از نظر واکنش به تنش شوری

اثر تنش شوری حاصل از کلرور سدیم روی 30 رقم گندم در یک مطالعه گلخانه ای مورد ارزیابی قرار گرفت . این بررسی در قالب یک آزمایش فاکتوریل در طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد . در تیمار شاهد آبیاری با آب معمولی (ec=0.6d sm^-1) و در تیمار شوری ابیاری با آب همراه با کلرور سدیم انجام شد و به صورت تدریجی به گلدانها به نحوی اضافه شد تا شوری آن در حد ec=16 sm^-1 ثابت بماند . در بین ارقام گندم مورد استفاده کارچیا -66 به عنوان یک رقم بین المللی متحمل به شوری قرار داشت . سایر ارقام شامل گندم های ایرانی بود که 8 رقم از آنها با نام های الوند،روشن،سرخ تخم،شعله،طبسی،کویر،ماهوتی و مهدوی نیز متحمل به شوری شناخته می شوند . نتایج نشان داد که 17 رقم از گندم های مورد استفاده از نظر تحمل مطلق وزن خشک دانه و وزن خشک شاخساره نسبت به شوری برتری نشان دادند . رقم بین المللی متحمل به شوری کارچیا -66 و 6 رقم دیگر از ارقام متحمل به شوری جزء این 17 رقم بود . همبستگی معنی دار مشاهده شده بین وزن خشک دانه و طول دوره پر شدن دانه در شرایط شوری بیانگر نقش موثر دوام این دوره و در نتیجه وزن هر دانه در تحمل به شوری بود . نتایج همچنین نشان داد از نظر وزن خشک دانه تحمل نسبی به شوری در سه رقم نیک نژاد، کارچیا -66 و الوند در بالاترین حد و تحمل نسبی دو رقم اترک و قدس در پائین ترین مقدار بود . ارقام دیگری که متحمل به شوری شناخته نمی شوند نیز از نظر رشد دانه و شاخساره و یا یکی از این دو به نوعی تحمل نسبی به شوری را به نمایش گذاشتند . نتایج همچنین نشان داد که میزان سوختگی برگ می تواند به عنوان یک شاخص مشاهده ای سریع در تعیین میزان تحمل ارقام گندم مورد استفاده قرار گیرد .