بررسی اثر تنش خشکی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی در دو رقم انگور

بررسی اثر تنش خشکی بر خصوصیات فیزیولوژیک به شناسایی عوامل موثر در مقاومت به تنش کمک می کند. به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر میزان فتوسنتز خالص(pn)، تعرق(e)،‌هدایت روزنه ایco2,(gs) زیرروزنه ای(ci)، میزان کلروفیل، پرولین و کربوهیدراتهای محلول در آب و الکل، نهالهای سه ساله انگور انتخاب و در گلدان کاشته شدند. تنش از نهم تیرماه 1382 به مدت هفت روز اعمال گردید. در طی این هفت روز صفات مورد نظر اندازه گیری شدند. اندازه گیری ها در ساعت یازده صبح و در شدت نور 1200 تا 1400 میکرو مول فوتون بر متر مربع بر ثانیه به عمل آمد. نتایج نشان داد که تحت تاثیر تنش میزان فتوسنتز، تعرق و هدایت روزنه ای از روز آبیاری تا پایان تنش بتدریج کاهش پیدا می کند. ولی بعد از رفع تنش به حالت اولیه بازگشت می نماید. طی این دوره میزان دی اکسید کربن زیر روزنه ای ابتدا کاهش و بعد افزایش یافت. علت کاهش اولیه دی اکسید کربن به دلیل بسته بودن روزنه ها و افزایش بعدی آن به دلیل عدم فرآوری دی اکسید کربن بود. بنابراین تنش خشکی علاوه بر کاهش هدایت روزنه ای از طریق مکانیسم های درونی برگ از فرآوری دی اکسید کربن موجود جلوگیری می نماید. سرعت فتوسنتز تحت تاثیر تنش از 22/7 در رقم رشه و 21/7 میکرومول co2 بر مترمربع بر ثانیه در رقم خوشناو در ششمین روز به صفر کاهش یافت. تعرق نیز از 58/6 در رقم رشه به 45/0 میلی مول آب بر متر مربع بر ثانیه و در رقم خوشناو از 95/6 به 38/0 میلی مول آب متر مربع بر ثانیه در روز پایانی تنش رسید. میزان کلروفیل در هر دو رقم کاهش یافت، اما میزان کاهش کلروفیل در رقم خوشناو بیشتر بود. میزان افزایش پرولین در هر دو رقم مشاهده شد ولی رقم افزایش پرولین بیشتری را نشان داد. میزان کربوهیدارات محلول در الکل در رقم رشه کاهش ولی در رقم خوشناو افزایش یافت. میزان کربوهیدرات محلول در آب در رقم رشه تغییری نکرده ولی در رقم خوشناو کاهش یافته است. در کل با توجه به پارامترهای تبادلات گازی و میزان کلروفیل و پرولین به نظر می رسد که رقم رشه مقاومت بیشتری در مقابل خشکی داشته باشد.