نسبت حکمت متعالیه با فلسفه سیاسی اسلامی

در برخی مکتوبات مربوط به اندیشه سیاسی اسلامی، به ویژه در مکتوبات حوزه‌های علمیه، شاهد تداول و رواج ترکیب‌های «حکمت سیاسی متعالیه»، «سیاست متعالیه» و مانند آن هستیم که نمایانگر توجه به حکمت متعالیه و فلسفه صدرایی در فضای تفکر و دانش سیاسی است. نگارنده معتقد است برقراری نسبت میان حکمت متعالیه و عرصۀ سیاست، با برخی سوءتفسیرها همراه است. مقالۀ حاضر در گام نخست می‌کوشد تفسیر ناصواب از این ارتباط را با ذکر نمونه‌هایی آشکار سازد و در گام دوم تقریرهایی از ظرفیت حکمت متعالیه برای ایفای نقش در حریم سیاست عرضه کند. در این نوشتار روشن می‌شود که، برخلاف تصور عدّه‌ای، بین اصول فلسفی و رهاوردهای حکمت متعالیه در حکمت نظری و مباحث هستی‌شناختی و مباحث دانشی و فلسفیِ حوزۀ سیاست رابطۀ تولیدی و زایندگی وجود ندارد و نمی‌توان از این رهاوردهای فلسفی نتایج سیاسی گرفت و فلسفه سیاسی اسلامی را تطبیق این اصول فلسفی بر مسائل سیاسی دانست.

The Relationship between Transcendent Theosophy and the Islamic Political Philosophy

In some texts regarding the Islamic political philosophy, particularly in seminary schools, it is observed the prevalence of blending “transcendent political philosophy” and “transcendent policy” which is the indication of being attentive towards the transcendent philosophy as well as Sadraism philosophy within the atmosphere of political thought and science. The author believes that making relationship between the transcendent policy and the domain of policy will be along with some misinterpretations. The present article tries to clarify the wrong interpretation from this relationship by providing some instances and then it presents some expositions on the capacity of transcendent philosophy to play role in the arena of policy. In this writing, it is illuminated that, against some individuals’ imagination, there is no generative relationship between the philosophical principles and the achievements of transcendent philosophy within the speculative philosophy, epistemological issues as well as the scientific philosophical issues in the policy domain and it is not likely to achieve a political conclusion out of these philosophical achievements, moreover, it is not feasible to regard the Islamic political philosophy as an agreement between these philosophical principles and the political issues.