جایگاه نظام سیاسی در نگرش‌های فلسفی به زبان: نشانگی، تصویری و کاربردی

تفکر پیرامون نسبت زبان و اندیشه، رابطه‌ای است که در فرایند تاریخی معکوس شده است؛ یعنی اگر در دوران قدیم، زبان ابزاری برای بیان اندیشه و فهم آدمی بود، در دوران جدید زبان نه‌تنها ابزار اندیشه نیست، بلکه این اندیشه است که محصول زبان و موقعیت نشانه‌ای زبان است. این مقاله از منظر نسبت زبان و اندیشه یا زبان و جهان به «نظام سیاسی» پرداخته است و مفهوم نظام سیاسی را مدلول زبانی قرار داده که جامعه در پی یافتن آن است، بدین صورت که نسبت زبان و جهان را متناظر نسبت زبان در هر یک از نظریه‌های سه‌گانه (نشانگی، تصویری و کاربردی) با نظام سیاسی جستجو کرده است؛ یعنی نظام سیاسی آن چیزی است که از طریق زبان یا نشانه‌های زبانی سیمای خود را نمایش خواهد داد و افراد جامعه از این طریق در پی دست یافتن به آن هستند. چه بسا حکمی که بین زبان و جهان در هر کدام از نظریه های سه‌گانه روا باشد و بتوان بر محدوده مفهومی نظام سیاسی تعمیم داد. اگر نظام سیاسی در رویکرد نشانگی خود را با جهان ماورا تنظیم کرده و درپی وحدت با آن امر و معنای مطلق و ثابت است، ولی طبق نظریه تصویری، دیگر خبری از جهان ماورا نیست، اما همان کمال‌بینی و منطبق بودن با امر واقع در آن وجود دارد و می‌توان به یک نظام سیاسی دست یافت که طبیعی، جهانشمول و مطابق واقع بوده و هیچ نقضی نداشته باشد. در نظام کاربردی از آنجا که معنا در فرآیند کاربرد برساخته می‌شود، در نتیجه معنا در همه جا و همیشه یکسان نخواهد بود و چنین وضعیتی، فضا را برای ممکن و محتمل بودن معانی متعدد، همواره باز نگه می‌دارد. این نگاه سبب می‌شود بتوان نظام سیاسی‌ای طرح و تدوین کرد که ناشی از توافق عمومی و عملی جامعه باشد. افراد جامعه‌ای که در فرآیند زندگی اجتماعی و بسته به نیازها و ضرورت‌ها، قواعد نظام سیاسی را تغییر داده و زندگی خود را سامان می‌دهند.