ملاک احکام حکومتی در فقه سیاسی شیعه

بر اساس مبانی ‌دینی همه ‌‌احکام شریعت ‌تابع مصالح و مفاسد واقعی‌اند؛ بنابراین احکام حکومتی نیز به عنوان بخشی از شریعت تابع مصالح و مفاسدی اند که فقیه حاکم‌ ‌تشخیص می‌دهد. از جمله موضوعات برای فهم بهتر ابعاد احکام حکومتی بحث از ملاک این احکام می‌باشد؛ ازاین‌‌رو سوال اصلی این مقاله به ملاک‌ احکام حکومتی در فقه ‌سیاسی شیعه می‌پردازد و اینکه چه اموری را حاکم ملاک صدور این احکام در فقه شمرده ‌است؟ راه های‌ کشف این ملاکات چیست؟ بر اساس یافته‌های این مقاله حکم حکومتی از یکسو از ملاک عام برخوردار است، مانند مصلحت که زمینه صدور تمام احکام حکومتی است و از سوی دیگر دارای ملاک خاص است که تنها ملاک برای صدور احکام حکومتی در زمینه‌های خاص می‌باشد مانند اهم و مهم، اضطرار که ‌زمینه سازی برای مصلحت و صدور حکم حکومتی می‌کنند. روش کشف ملاک حکم حکومتی برای حاکم در جایی که نصی آمده باشد، رجوع به نص می‌‌باشد و در جایی که نصِ معتبر نباشد، از طریق عقل و عرف است که در این مقاله به شیوه ‌استنباطی به آن پرداخته می شود.