تحول فرهنگ سیاسی علمای شیعه از دوره قاجار تا پهلوی

در مواجهه فعال با تجدد (به ویژه از دوره ی قاجار به بعد) نقش علمای شیعه در مناسبات سیاسی ایران، اهمیتی دوچندان می یابد. مباحث پیرامون: مبانی مشروعیت حکومت، نسبت حکومت با دین، نقش مردم و... زمینه هایی هستند که علما از این دوره به بعد خود را ناگزیر از پاسخگویی به آن ها می یابند. مفهوم فرهنگ سیاسی، ظرفیت بسیار بالایی در بازتاب نگرش ها پیرامون اغلب مولفه های مذکور در عرصه سیاست را داراست. این پژوهش با استفاده از یک چارچوب مفهومی برمبنای الگوی آلموند و وربا در مورد فرهنگ سیاسی، ضمن مشخص کردن مولفه های اساسی فرهنگ سیاسی علمای شیعه متعلق به این جریان در دو دوره مشروطه و پهلوی، تحولات اساسی این مولفه ها و اولویت آن ها را در این دو دوره با استفاده از روش تحلیل محتوای مضمونی بررسی قرار می کند.